تغییر کاربری خانه تاریخی ظروفچی تهران به گالری هنرهای تجسمی با رویکرد معماری چند حسی

سولماز خالقیان¹ محمدرضا نامداری²

1) دانشجویی کارشناسی ارشد معماری گرایش داخلی دانشگاه علم و فرهنگ تهران
2) استادیار گروه معماری دانشگاه علم و فرهنگ تهران

محل انتشار : چهارمین کنفرانس بین المللی معماری،عمران،شهرسازی،محیط زیست و افق های هنر اسلامی در بیانیه گام دوم انقلاب(4icacu.com)
چکیده :
چكيده ابنیه تاریخی یکی از اصلی ترین سرچشمه های فرهنگ کهن و تمدن هر جامعه می باشند که برگرفته از عقاید ، آداب و روسوم و فرهنگ هر دوره زمانی هستند و نیز پشتوانه تاریخی و فرهنگی نسل های آینده می باشند که با گذشت زمان دچار آسیب و تخریب شده و کم کم به دست فراموشی سپرده می شوند . یکی از مهم ترین راهکار های زنده سازی و احیا این آثار و حفظ هویت تاریخی آن ها ، تغییر کاربری است که تا حد زیادی می تواند در جهت بازسازی و پویایی این ابنیه در راستا حفظ ارزش ملی و تاریخی آن ها به کار برد . خانه ظروفچی، در بافت قدیمی شهر تهران یکی از همین بناهای ارزشمند است که قدمت آن به اواخر دوره قاجار بر می گردد. این بنا در طول زمان دچار فرسودگی شدید شده است و در آستانه ی تخریب است . هدف از این پروژه استخراج مولفه های معماری چندحسی به عنوان عامل احیا کننده فضا و تغییر کاربری آن در راستای حفظ اصالت فرهنگی بنا می باشد . چراکه بازسازی فضای داخلی این بنا علاوه بر جلوگیری از تخریب احتمالی، زمینه ی زنده سازی هویت فرهنگی آن نسبت به دوره تاریخی خود را نیز به همراه دارد . روش به کار گرفته شده برای دستیابی به اهداف تعیین شده در این پژوهش ازنوع توصیفی می باشد و سعی بر آن شده است تا از طریق مطالعات کتابخانه ای و همچنین مطالعات میدانی شامل : برداشت از بنا، عکاسی و مصاحبه درراستا قدمت بنا ، اطلاعات مورد نظر گردآوری و به کار گرفته شود. نتایج حاصل از پژوهش حاکی ازآن است که مولفه های معماری چند حسی از پررنگ ترین شاخصه ها در ارتباط بیشتر و موثر با فضای طراحی می باشد و همچنین استفاده از آن ها در احیا یک بنا تاریخی، علاوه بر حفظ اهمیت آن ها موجب پویایی و ارتباط بیشتر با مخاطبان بنا می شود . با توجه به نوع شکل گیری خانه های قدیمی ایرانی و وجود فضای باز و نیمه باز در قسمت های داخلی حیاط مرکزی و غیره ، کاربری گالری هنر های تجسمی ، ضمن تناسب روح کالبدی گالری با فضای نوستالژی خانه های قدیمی برگرفته از معماری ایرانی، می تواند معرف جنبه هنری خانه های قدیمی از نظر سطح کیفی ساخت و فضاهای داخلی نیز باشد .
کلمات کلیدی : تغییر کاربری معماری چند حسی خانه تاریخی ظروفچی تهران گالری هنرهای تجسمی