تاثیر اندیشه های ایرانی بر فرم گیری معماری ایرانی اسلامی

بهنام شیرویه زاد¹ هدی جوشن² محمد جواد شیرویه زاد³

1) دانشجوی کارشناسی ارشد مهندسی معماری، موسسه آوزش عالی ماد سنندج، ایران
2) کارشناسی ارشد آموزش زبان انگلیسی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرمانشاه، ایران
3) کارشناسی ارشد آموزش زبان انگلیسی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرمانشاه، ایران

محل انتشار : کنگره بین المللی مهندسی عمران، معماری و توسعه پایدار شهری در آسیا(tuica2020.com)
چکیده :
ساختمان های تاریخی هر کشوری بخشی از شناسنامه فرهنگی و کارنامه مردمی است که در آن زندگی میکرده اند، هرچند برگ های زرین این دفتر پر ارج پراکنده است اما از همین پراکنده ها، چیز هایی میتوان گردآورد که در هیچ دیوان پرداخته نیامده است. معماری ایران دارای خصوصیت هایی است که در قیاس با معماری دیگر کشور های جهان از اهمیت بالایی برخوردار است. ویژگی‌هایی چون طراحی مناسب، محاسبات دقیق، قالب درست پوشش، رعایت مسائل فنی و علمی در ساختمان، ایوان‌های رفیع، ستون‌های بلند و در آخر تزئینات متعدد که هریک در عین بی آلایشی معرف شکوه معماری ایران است. در معماری ایرانی، با وجود خصلت هایی چون تناسب و زیبایی سردرها وگنبدها و ایوان‌ها خصلتی که بیشتر در خور بررسی است گوهر معماری ایرانی و منطق ریاضی و عرفانی آن است. درونگرایی و تمایل معماران ایرانی به سوی حیاط‌ها، پادیاوها، گودال باغچه‌ها، هشتی‌ها و کلاه فرنگی‌ها که شبستان‌ها را گرداگرد خود گرفته‌است که از گذشته جزء منطق ایرانی بوده‌است. اما در معماری اسلامی از چنین خصوصیت ها و ویژگی های معماری ایرانی استفاده شده است، وجود اندیشه های معماری اسلامی که از ورود دین مبین اسلام به ایران در معماری آغاز گشت و معماری ایرانی اسلامی را پدید آورد و تا اوایل زمان قاجار بصورت پیوسته مورد استفاده قرار می گرفت. معماری اسلامی اولیه تحت تأثیر معماری رومی، بیزانسی، ایرانی، بین‌النهرینی و تمام سرزمین‌های دیگری بود که مسلمانان در قرن هفتم و هشتم فتح کردند. شاخصه های معماری ایرانی اسلامی می توان از گنبدهای بزرگ و مناره ها، حیاط های بزرگ که با سالن نمازخانه ی مرکزی ادغام شدند، ترکیب هندسه با تاثیرات بصری و استفاده از رنگ که تعادل در فضاهای مثبت و منفی ایجاد کرده است، نور، نقوش اسلیمی و آرابسک، کاربرد وسیع خوشنویسی عربی به عنوان عنصر تزئینی دانست.
کلمات کلیدی : هنر اسلامی ایران باستان رسوم و آیین اندیشه های ایرانی معماری اسلامی