مقدمه‌ای بر جایگاه شبکه شهری و نظریه‌های آن در نظریه‌های برنامه‌ریزی شهری

علی شیخ اعظمی¹ کورش فدائیان²

1) گروه جغرافیا و برنامه ریزی شهری، واحد تهران شمال ، دانشگاه آزاد اسلامی ، تهران ، ایران -
2) گروه برنامه ریزی شهری، واحد تهران شمال ، دانشگاه آزاد اسلامی ، تهران ، ایران -

محل انتشار : اولین کنفرانس ملی چشم انداز آینده شهرها با محوریت توسعه پایدار فرهنگی و شهر خلاق(fcitymarvdashtiau.ir)
چکیده :
با ظهور داده‌های بزرگ جغرافیایی، روایت‌های جدیدی از شهرها بر اساس شبکه‌ها و جریان‌های فضایی، جایگزین تمرکز سنتی بر مکان‌ها شده‌اند. اگرچه پژوهش‌های بسیاری به صورت تجربی ساختارهای شبکه را تحلیل کرده‌اند، اما یک ترکیب جامع و به‌روز از بینش‌ها و روش‌های کاربردی شبکه‌های فضایی در زمینه برنامه‌ریزی وجود ندارد. در پژوهش حاضر، نظریه‌ها، مفاهیم، روش‌ها و کاربردهای تحلیل شبکه‌های فضایی در شهرها و بینش‌های آن‌ها برای برنامه‌ریزان را از چهار حوزه مورد توجه بررسی کردیم: ساختارهای فضایی، بهینه‌سازی زیرساخت‌های شهری، نشانه‌های ثروت اقتصادی، سرمایه اجتماعی و تحرک سکونتگاهی، و کنترل بهداشت عمومی. همچنین چهار چالش را که برنامه‌ریزان در هنگام استفاده از دانش برنامه‌ریزی از شبکه‌های فضایی با آن‌ها روبرو هستند، تشریح کردیم: باز بودن داده‌ها و حریم خصوصی، ارتباط با پیامدهای سیاست‌گذاری مستقیم، کمبود مشارکت شهروندی، و دشواری در بصری‌سازی و ادغام با سیستم‌های اطلاعات جغرافیایی (GIS). در نهایت، چشم‌اندازی از چگونگی ادغام شبکه‌های فضایی در یک چارچوب برنامه‌ریزی مشارکتی را ارائه دادیم.
کلمات کلیدی : جایگاه شبکه شهری نظریه برنامه ریزی شهری ساختار فضایی