عوامل تأثیرگذار در تأمین نیازهای انسانی در مسکن حداقل

فاطمه سمیع یوسفی¹ امیررضا کریمی آذری²

1) دانشجوی کارشناسی ارشد معماری، دانشکده معماری و هنر دانشگاه گیلان، ایران
2) استادیار دانشکده معماری و هنر دانشگاه گیلان-

محل انتشار : پنجمین کنگره بین المللی عمران، معماری و توسعه شهری(5icsau.com)
چکیده :
کمبود مسکن، به دلیل افزایش جمعیت شهرنشینی، ضعف اقتصادی و نبود برنامه ریزی جامع مسکن از مشکلات اساسی در کشورهای در حال توسعه می باشد. در ایران در سال های اخیر، به منظور پاسخ گویی به تقاضای مسکن و تأمین سرپناه توجه بیشتر به ویژگی های کمّی مسکن (تحت عناوینی چون مسکن مهر که نوعی مسکن حداقل یا ارزان قیمت می باشد) معطوف که این امر موجب نادیده گرفته شدن کیفیت محیط های مسکونی که عاملی تأثیرگذار بر کیفیت زندگی انسان و در نتیجه رضایت مندی در محیط مسکونی ساخته شده است، گردیده است. ارائه راهکار جهت رفع مشكل كاهش كيفيت محيط هاى مسكونى در ابتدا، وابسته به داشتن شناختى اساسى از نيازهاى ساكنان در طيفى از ساحت هاى مادى تا معنوى و توجه به نسبت آن با توقعات ساكنان و پس از آن منوط به، توجه به ارتقاء قابليت هاى محيط كالبدى براى پاسخ پايدار به اين نيازها و توقعات است، تا در طول زمان پاسخ گوى آنان باشد. در محيط مسكونى رفتارها بر اساس نیازها شکل می گیرند. نيازها در دو ساحت مادى و معنوى در مراتبى از رده كمّى نياز به تأمين سرپناه توسط محيط مسكونى تا رده هاى كيفى نياز به احساس امنيت، نياز به حس تعلق، نياز به ايجاد فرصت هاى فضايى براى خلاقيت و انتخاب براى فعاليت در فضاهاى مسكونى و نياز به زيبايى اجزاء سازنده محيط مسكونى می تواند تعريف گردد. بنابراين، رابطه بین دو مؤلفه محیطی و فردی و تاثیر آن ها بر یکدیگر حائز اهمیت می باشد. در این پژوهش با روش تحلیلی توصیفی در مرحله اول به شناخت و تبیین این دو مؤلفه پرداخته، سپس با تعیین عوامل موثر در تأمین نیازهای انسانی در مسکن حداقل راه حلی برای افزایش کیفیت سکونت در این نوع مسکن ارائه گردد. شناخت این دو مؤلفه و انطباق هر چه بیشتر آن ها با نیازهای انسانی می تواند موجب رضایتمندی ساکنان در محیط های مسکونی گردد.
کلمات کلیدی : نیازهای انسانی مؤلفه های محیطی مؤلفه های فردی کیفیت سکونت مسکن حداقل