سير تحولات باغ وحش در ایران با تأكيد بر اهميت استفاده از الگوهاي معيار جهاني

امیرداود مصلحت جو¹ افشین رئیسی دهکردی² نوشین عباسی³

1) دانشجوی کارشناسی ارشد معماری گرایش معماری، دانشگاه آزاد اسلامی واحد شهرکرد، ایران
2) هیئت علمی تمام وقت دانشکده معماری دانشگاه آزاد اسلامی واحد شهرکرد، ایران
3) هیئت علمی تمام وقت دانشکده معماری دانشگاه آزاد اسلامی واحد شهرکرد، ایران

محل انتشار : دومین کنگره بین المللی سالانه عمران، معماری و شهرسازی معاصر - دبی(2dubaiconf.com)
چکیده :
باغ¬وحش، به محل نگهداری حیوانات وحشی و اهلی گفته می¬شود که در جهان به عنوان زیستگاه مصنوعی ساخت بشر شناخته می¬شود. در گذشته مهم¬ترین هدف از تأسیس باغ¬وحش، ایجاد زمینه سرگرمی و تفریح پادشاهان و امیران بود. بدین معنی که پادشاهان کشورهایی چون یونان، ایران و کشورهای اسلامی، برای گذران اوقات فراغت و نیز به رخ کشیدن شکوه دربار خود، اقدام به گردآوری و نگهداری حیواناتی نظیر شیر، ببر و فیل می¬کردند. اما با گذشت زمان و در طی سفرهای برون مرزی و اروپایی برخی از پادشاهان ایرانی، آشنایی با سبک و نوع باغ¬وحش¬های دیگر کشورهای اروپایی، آنان را به ساخت باغ¬وحش با سبک جدید ترغیب نمود. امروزه انسان شهرنشین به دلیل دوری از طبیعت، زندگی ملال¬آوری پیدا کرده است. به علاوه، دوری از طبیعت سلامت روانی جامعه را نیز به مخاطره انداخته است. در این میان، باغ¬وحش¬ها تنها مـراکزی هستند که به این امر مهـم پرداخته¬اند و توانسته¬اند در زندگی شـهری، بار دیگر حیوانات را در کنار انسان قرار دهند. حال این سؤال مطرح است که چرا ایران با آن پیشینه دیرینه درخشان در به کار گیری حیوانات، از داشتن حداقل یک باغ¬حش در شرایط استاندارد بازمانده است و به چـه علت درعرصـه بین¬المللی، علی¬رغم وجود گونه¬های منحصر به فرد جانوری در تنوع زیست محیطی و حیات وحش موجود، جایگاه خود را از دست داده است؟! به نظـر می¬رسد طـراحی یک باغ وحـش با استانداردهـای بین المـللی و در مـکانی با موقـعیت ( آب و هـوایی، جمعیتی و گردشگرپذیری ) مناسب، می¬تواند در بهبـود اين شـرايط مؤثر باشد. این پژوهش سعی دارد ضمن تحليل عوامل تأثيرگذار بر اين امر و یافتن پاسخی بر این سؤال، به بررسي تحولات باغ¬وحش در ايران بپردازد.
کلمات کلیدی : باغ¬وحش شهرنشيني محيط زيست استاندارد جهاني.