استفاده از بینش منطقه ای و طراحی روستایی، راهکاری جهت پیشگیری از حاشیه نشینی شهری. (مطالعه موردی: شهر کرمانشاه)

مریم کلامی¹ مریم شاهرخی²

1) استادیار گروه معماری دانشگاه زنجان. زنجان. ایران.
2) دانشجوی کارشناسی ارشد دانشگاه زنجان. زنجان. ایران.

محل انتشار : کنفرانس عمران، معماری و شهرسازی کشور های جهان اسلام(cau2018.ir)
چکیده :
پدیده ی حاشیه نشینی که امروزه در بسیاری شهرهای بزرگ دیده می شود، با مشکلات گسترده، به معضلی برای شهرهای درحال‌توسعه، تبدیل‌شده است؛ بنابراین نیازمند اقداماتی نه‌تنها برای بهبود وضع موجود، بلکه توقف روند رشد آن و پیشگیری از ایجاد محلات حاشیه نشین جدید است. بدین منظور، پژوهش حاضر رویکرد پیشگیرانه را برگزیده است که به مبدأ حاشیه نشینی توجه داشته و ازآنجاکه بسیاری از محلات حاشیه نشین به لحاظ کالبدی، روستاهایی بوده اند که با رشد افقی شهر بلعیده‌شده‌اند، روستاهای حاشیه شهر در رویکرد پیشگیرانه اهمیت می یابند و با بینش منطقه ای، طراحی روستایی به‌عنوان روش مناسبی برای برخورد با این روستاها معرفی می شود. طراحی روستایی با بهره¬گیری از مبانی طراحی مشارکتی، سبب تثبیت حیات روستا و پیشگیری از مهاجرت یا پیوستن کالبدی روستا به شهر می شود. این پژوهش به شیوه تحلیل محتوا به تدوین مبانی نظری و سپس تطبیق آن با نمونه مطالعاتی که شهر کرمانشاه است، پرداخته و با بررسی روند رشد شهر و موقعیت و پیشینه محلات حاشیه‌نشین شهر، محدوده های پرخطر به لخاظ پذیرندگی حاشیه‌نشینی را شناسایی نموده و روستای بیجانه را به دلیل اصالت کالبدی و احتماعی برای هدف طراحی روستایی معرفی می¬نماید.
کلمات کلیدی : حاشیه نشینی طراحی روستایی بینش منطقه ای شهر کرمانشاه طراحی مشارکتی.