تحلیل ساخت و ساز شهری با رویکرد اسلامی

ابوالفضل سلطانی¹ لیلا سهیلی وند² صغری سلطانی³

1) مرکز آموزش علمی کاربردی شهرداری تبریز- تبریز - ایران
2) گروه معماری- واحد هشترود - دانشگاه آزاد اسلامی - هشترود - ایران
3) کارشناسی ارشد معماری

محل انتشار : کنفرانس عمران، معماری و شهرسازی کشور های جهان اسلام(cau2018.ir)
چکیده :
شهر و شهرنشینی، امروزه از مهمترین موضوعات اجتماعی است که می تواند عناصر فرهنگی و کلیه¬ی فرایندهای ناشی از تاثیر انسان و محیط پیرامون او را دستخوش تغییر و تحول قرار دهد. اهمیت اسلام در فرایند شکل¬گیری شهرهای اسلامی، از موضوعات بحث برانگیر در مطالعات مربوط به شهرهای اسلامی است. شهر اسلامی به واسطه سه مؤلفه انسان مسلمان، کالبد و سیمای اسلامی و فضای اجتماعی اسلامی به صفت اسلامی بودن متصف است. به تبعیت از تغییراتی که در روند شهرسازی و معماری در شهرهای ایران پس از اسلام صورت گرفت، سیمای شهرهای این دوره نیز علاوه بر حفظ بعضی از خصوصیات گذشته ویژگیهای جدید را پذیرفته و شکلهای تازه پدید آوردند. شهر اسلامی به دنبال انتظام و تعادل بین مجموعه عناصر تشکیل دهنده جامعه شهری و ایجاد توازن و هماهنگی در عموم ساختارها، رفتارها و کنش ها و واکنشهای افراد و سامانه های شهری است تا در سایه تعالیم آسمانی، آرامش و آسایش توام با تسخیر طبیعت و شکوفاترین شهروندان را در زیستگاهی آباد و خدا محور تربیت نماید. این مقاله برآنست تا با روش تحلیلی- توصیفی و برپایه مطالعات کتابخانه¬ای و اسنادی رویکرد شهرسازی و معماری اسلامی و نیز ویژگیهای آنها را بررسی نماید.
کلمات کلیدی : شهر اسلام شهرسازی معماری