ارزیابی میزان احساس امنیت اجتماعی در شهر اسلامی و ارائه راهکارهای برنامه¬ریزی (نمونه موردی: محله بریانک تهران)

سلدا نظری¹

1) عضو هیات علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد سلماس

محل انتشار : کنفرانس عمران، معماری و شهرسازی کشور های جهان اسلام(cau2018.ir)
چکیده :
امنيت اجتماعي، آرامش و آسودگي خاطري است كه جامعه براي اعضاي خود ايجاد مي كند. در شهر اسلامی نیز از دیرباز مقوله امنیت دارای اهمیت بنیادین بوده است و مسلمانان جهت بالا بردن امنیت در شهر خود، از ابزارهای کالبدی و اجتماعی مختلفی استفاده می¬کردند. درواقع، ويژگي شهر اسلامي، امن و آرام بودن است. محله بریانک با مساحت 250712 متر مربع یکی از محلات قدیمی شهر تهران واقع در منطقه ده است که بر پایه توسعه و تحول روستای بریانک در محدوده جنوب غربی تهران طی 100 سال گذشته شکل گرفته است. وجود خرده فرهنگ خشونت، بزهکاري، فقر، اعتياد، زمينه شکل¬گيري ناامني اجتماعي، افزايش جرايم و انحرافات اجتماعي را در محله فراهم کرده است. در این تحقیق برای سنجش احساس امنیت اجتماعی در محله بریانک، پنج معيار جانی (شامل 13 زیرمعیار)، مالی (شامل 9 زیرمعیار)، سیاسی (شامل 10 زیرمعیار)، حیثیتی (شامل 3 زیرمعیار) و محیط شهری (شامل 2 زیرمعیار) توسط روش فرآیند تحلیل سلسله مراتبی ارزيابي شد. معیارها و زیرمعیارهای تدوین شده، توسط اساتید شهرسازی مورد مقایسه قرار گرفته و با استفاده از نرم¬افزارexpert choice ضریب اهمیت آنان تدوین شد. سپس برای مشخص شدن وضعیت هریک از زیرمعیارها در محله بریانک، پرسشنامه ای تدوین شد که هر سوال بیانگر وضعیت یک زیرمعیار بود و توسط ساکنان این محله تکمیل شد. با تلفیق نتایج ضریب اهمیت زیرمعیارها و امتیاز زیرمعیارها در محله بریانک، وضعیت کلی احساس امنیت اجتماعی در این محله مشخص گردید که عدد 87/2 (از مجموع 5) را نشان داد که بیانگر وضعيت نسبتا نامناسب احساس امنیت اجتماعی در محله بریانک است. در نهایت، راهکارهایی جهت ارتقاء احساس امنیت اجتماعی در زمینه پیشگیری از ناامنی جانی، مالی و حیثیتی ساکنین، بهبود نگرش سیاسی ساکنین، ارتقاء وضعیت اجتماعی فرهنگی ساکنین، بهبود وضعیت محیط شهری محله و ارتقاء وضعیت اقتصادی ساکنین محله بریانک تهران ارائه گردید.
کلمات کلیدی : احساس امنیت اجتماعی محله بریانک تهران فرایند تحلیل سلسله مراتبی