پیونددوبیتی های فایز با فرهنگ و زندگی اجتماعی مردم جنوب

علی حسن زاده¹ علی محمّد مؤذّنی²

1) دانشجوی دکترای زبان و ادبیات فارسی دانشگاه تهران
2) استاد دانشگاه تهران

محل انتشار : دومین همایش ملی نگاهی نو به زبان و ادب عامه(ammeh2.ir)
چکیده :
ادبیات عامیانه پیوند مستقیمی با فرهنگ و زندگی اجتماعی دارد. دوبیتی از مردمی‌ترین قالب‌های شعری فارسی است. یکی ازراه‌های شناخت روحیّات مردم هرمنطقه، مطالعه درفولکلورآن منطقه است. فایزدشتی یکی ازدوبیتی‌سرایان محبوب مردم جنوب است که باید سرّاین محبوبیت رادرمنعکس نمودن عناصرفرهنگ بومی وسخن‌گفتن ازآلام وآمال آنان دانست. این مقاله کوششی جهت نمایاندن بازتاب متقابل فرهنگ بومی جنوب و دوبیتی‌های فایز است. در این مقاله آمیختگی واختلاف روایت دوبیتی‌ها و عناصر معنوی و مادّی فرهنگ مردم برّرسی شده‌است. دوبیتی‌ها از هفت مجموعه مورد برّرسی قرار گرفت و عناصر فرهنگ مردم در دو دستۀ مادّی و معنوی استخراج گردید. با برّرسی دوبیتی‌ها مشخّص گردید عناصر فرهنگ معنوی بیشترین بازتاب را در دوبیتی‌ها دارد همچنین با توجّه به علاقۀ خاصّ مردم جنوب به دوبیتی واستفاده از آن در آوای شروه، دوبیتی‌ها دارای اختلاف روایت می‌باشد. تعداد دوبیتی ‌های دارای روایت یکسان و مختلف تعیین گردید. مردم جهت تبیین هنر شاعر محبوب خود به افسانه‌سرایی پرداخته‌اند و شاعر دوبیتی‌سرا در باور مردم تبدیل به اسطوره گردیده‌است.
کلمات کلیدی : ادبیات عامیانه فایز فرهنگ مردم دوبیتی شروه