کارکرد استعاره های شناختی در داستان های اقلیمی براساس مطالعه رمان یزله در غبار

زهره ملاکی¹ محبوبه جمالی²

1) استادیار زبان وادبیات فارسی، دانشگاه خلیج فارس بوشهر
2) دانشجوی کارشناسی ارشد زبان و ادبیات فارسی گرایش پایداری، دانشگاه خلیج فارس بوشهر

محل انتشار : دومین همایش ملی نگاهی نو به زبان و ادب عامه(ammeh2.ir)
چکیده :
بر اساس نظریة استعاری معاصر، استعاره مختص زبان ادب نیست و در کاربرد روزمرة انسان نیز جای مهمی دارد. در یک اقلیم خاص، گویشوران آن منطقه با پدیده‌هایی که مشخصة آن زیست بوم است سازگار‌‌ می‌شوند و از آن‌ پدیده‌ها برای درک استعاری و خلق جهان مفهومی خود استفاده می‌کنند. مقالة حاضر به بررسی استعاره‌های مفهومی در داستان یزله درغبار از دیدگاه شناختی و مشخصاً نظریة استعاری لیکاف می‌پردازد. پرسش اصلی مقاله این است که اقلیم جنوب و محیط زیست چگونه نویسنده را در خلق استعاره‌های شناختی ویژه برای دستیابی به سبک شخصی یاری رسانده است؟ بررسی و تحلیل داده‌ها، نشان می‌دهد که نویسنده با کاربرد استعاره‌هایی که حوزه‌ی مبدأ آنها برگرفته از زیست بوم و پدیده‌های طبیعی آن است فضایی واقعی و پویا ایجاد نموده که رنگ و بوی اقلیم خاصی را نشان می‌دهد و فضای داستان را با فضای داستانی که در کنار دریا و جنگل نوشته شده باشد متفاوت می‌سازد. همچنین بسامد معنادار استعاره‌های هستی شناختی و ساختاری و جهتی در داستان بیانگر سبک ویژۀ این نویسندۀ بوم‌گراست. این مسأله موجب می‌شود که داستان هویت داشته باشد و خواننده قادر به هم‌ذات‌پنداری با محیط باشد و به زبان خاص نویسنده و سبک نوشتاری او دست یابد.
کلمات کلیدی : کلیدواژه: استعارۀ شناختی نظریة لیکاف داستان اقلیمی یزله در غبار علی صالحی