نگاهی به مؤلفه های فرهنگ عامه در ادب فارسی

اسداله جعفری¹ زهرا شکوهی²

1) استادیار گروه زبان و ادبیات فارسی دانشگاه پیام نور
2) دانشجوی کارشناسی ارشد رشته زبان و ادبیات فارسی دانشگاه پیام نور

محل انتشار : دومین همایش ملی نگاهی نو به زبان و ادب عامه(ammeh2.ir)
چکیده :
ادبیات هر سرزمین، از آداب اجتماعی و فرهنگ مردم آن سرچشمه می¬گیرد. فرهنگ مردم با مشاهده، تجربه و تقلید به شیوه¬های شفاهی و مکتوب به آیندگان منتقل می شود و در این رهگذر به آفرینش شاهکارهای ادبی و هنری می¬انجامد. ادبیات و هنر از غنی ترین منابع فرهنگ عامه ( فولکلور) هستند. این مقاله به شیوه¬ای کتابخانه¬ای به بررسی مهم¬ترین مؤلفه های موثّر فرهنگ عامه در ادبیات فارسی می¬پردازد. این مولّفه¬¬ها در ساختار زبانی عمدتاً زبان، گویش، واژگان و اصطلاحات عامیانه را شامل گردیده و در ساختار ادبی، به قالب نظم یا نثر؛ ترانه های عامیانه، لالایی¬ها، اشعار مناسبتی، قصه ها، افسانه ها، اسطوره ها، امثال و حکم و چیستانها را در برمی¬گیرد. همچنین برخی از مولّفه¬های فرهنگ عامه در قالب عناصر فرهنگ و هنرهای عامیانه (همچون آیینها، باورها، اعیاد، مراسم، جشن ها و سوگواری¬ها و...) در ادب فارسی نمود یافته¬اند. تاثیر فولکلور به شکل ساختار زبانی، ادبی و یا فرهنگ و هنرهای عامه به کار رفته در آثار ادبی، در شکل گیری انواع ادبی و زیبایی شناسی ادبیات غیر قابل انکار است. واژگان کلیدی : فرهنگ عامه،ادبیات فارسی، نظم، نثر، فولکلور
کلمات کلیدی : واژگان کلیدی : فرهنگ عامه ادبیات فارسی نظم نثر فولکلور