کاربرد مولفه¬های فرهنگ عامه در اشعار فرخی یزدی

علیرضا باقری¹

1) کارشناس ارشد زبان و ادبیات قارسی دانشگاه علامه طباطبایی تهران

محل انتشار : دومین همایش ملی نگاهی نو به زبان و ادب عامه(ammeh2.ir)
چکیده :
کاربرد مولفه¬های فرهنگ عامه در اشعار فرخی یزدی چکیده: فرهنگ عامّه یا فولکلور که در مقابل فرهنگ رسمی قرار می¬گیرد، به بررسی فرهنگ سنّتی و شفاهی جامعه می¬پردازد و از شاخصه¬های گوناگونی تشکیل می¬شود که خرافات، ادبیات عامیانه و آداب و رسوم از مؤلّفه¬های بنیادین آن هستند، و شناخت نمودهای این مؤلّفه¬ها می¬تواند به شناخت فرهنگ و روحیات مختلف مردم در طی دورة مورد مطالعه کمک شایانی بنماید. فرهنگ عامه با نمودهاي عيني خود يك پاي ثابت كلام شاعران دوره قاجار است و ساختار عوام گراي جامعه ايران، اين فرصت را به شاعر اين دوره داده است كه با سير و جستجو در لابه‏لاي فرهنگ ايران، سهم عمده‏اي براي فرهنگ عامه قايل شود و نمودهاي عيني آن را در اشعار مطرح كرده، به موازات آن چارچوب فكري ايراني عامي را منعكس نمايد. فرخی یزدی هم که از شاعران بنام این دوره از تاریخ ادبیات ایران زمین است، به مقتضای اشعارش که سخنانی برخاسته از بطن جامعه است از لایه¬های مختلف فرهنگ عامه برای بیان عقاید اعتراضی خود استفاده کرده است. در این مقاله سعی شده است به شیوه¬ای توصیفی- تحلیلی و با پژوهشی کتابخانه¬ای ابعاد کمی و کیفی استفاده این شاعر بزرگ از فرهنگ عامه مورد مداقه قرار گیرد که یافته¬های پژوهش حاضر گویای این است، که این شاعر از بیشتر مؤلّفه¬های فرهنگ عامیانه در آثارش خواه برای زیبایی سخن و خواه برای روشنگری و بیان مفاهیم مورد نظر استفاده کرده است.
کلمات کلیدی : فرهنگ عامه فرخی یزدی شعر دورة قاجار