بررسی تطبیقی دو نوع شعر عامه: «دوبیتی فارسی» و «بایاتی ترکی»

محمدعلی ضیایی¹

1) دکترای ادبیات فارسی عضو هیئت علمی دانشگاه فرهنگیان

محل انتشار : دومین همایش ملی نگاهی نو به زبان و ادب عامه(ammeh2.ir)
چکیده :
ادبیات عامه از شاخه‌های مهم ادبیات هر ملت و قومی است و ریشه در مردمی‌ترین باورها و اعتقادات دارد و به زبان عموم مردم یک عصر و زمانه بسیار نزدیک است. با توجه اینکه می‌توان اشتراکات انسانی زیادی بین تمام ملل و اقوام یافت به تبع آن در ادبیات عامه‌ی اقوام و ملل نیز به مفاهیم، اندیشه‌ها و احساسات و عواطف مشترکی می‌توان دست یافت. یکی از شاخه‌های مهم ادبیات، شعر و از انواع آن در ادب فارسی و اقوام دیگر ایرانی، دوبیتی و قالبهای مشابه آن است. تحقیق حاضر بر آن است با بررسی کتابخانه‌ای ، قالب شعری دوبیتی را در زبان فارسی با «بایاتی» در زبان ترکی به صورت تطبیقی مورد تحلیل قرار داده و افتراقات و اشتراکات این دو نوع شعر را نشان دهد اساس تحقیق بر دوبیت های باباطاهر، ترانه‌های فایز در زبان فارسی و بایاتی‌های زبان ترکی است. در پژوهش حاضر پس از ذکر تعاریف رایج در مورد دوبیتی و بایاتی، ویژگیهایشان از دو منظر ظاهری و محتوایی بررسی شده و در هر بخش شباهتها و تفاوتهای هر دو نوع شعر محبوب و مردمی با ذکر شواهد مثالی بیان شده است.
کلمات کلیدی : دوبیتی بایاتی ادبیات عامه بررسی تطبیقی