بررسی پراکندگی و توزیع فضایی- مکانی فضای سبز شهری و مکان¬یابی بهینه آن در منطقه دو شهر کرمان

راضیه جعفری سریزی¹ روح اله جعفری سریزی² محمد ابراهیم حامدی³ محسن باقری⁴

1) کارشناسی ارشد برنامه ریزی شهری-دانشگاه باهنر کرمان
2) کارشناسی ارشد GIS –دانشگاه شهید بهشتی تهران-کارشناس برنامه ریزی شهرداری شیراز
3) کارشناس برنامه و بودجه شهرداری شیراز
4) معاون اجرایی منطقه 2 شهرداری شیراز

محل انتشار : کنفرانس ملی عمران ، معماری و شهرسازی(ncpd.ir)
چکیده :
گسترش سریع شهرها، پیشرفت¬های تکنولوژیکی و گرایش به سوی زندگی ماشینی، موجب آلودگی شهرها، تخریب محیط زیست و پوشش گیاهی شهرها و حومه آنها و از بین رفتن تعادل اکولوژیکی محیط شده است. فضاهای سبز شهری نه تنها به دلیل اهمیت تفریحی آنها مورد توجه است، بلكه به دلیل نقشی که در حفظ و تعادل محیط زیست شهری و تعدیل آلودگی هوا، پرورش روحی و جسمی ساکنان شهر ایفا می¬کند، ارزشمند هستند. در این راستا، هدف پژوهش حاضر بررسی پراکندگی و توزیع فضایی- مکانی فضای سبز شهری و مکان¬یابی بهینه آن در منطقه دو شهر کرمان می باشد. برای انجام این مطالعه از روش تحقیق توصیفی- تحلیلی استفاده شده است. شیوه جمع¬آوری اطلاعات اسنادی، کتابخانه¬ای و میدانی بوده است. جهت مکان¬یابی بهینه از فضای سبز شهری در منطقه دو شهری کرمان از روش سلسله مراتبی AHP و سیستم اطلاعات جفرافیایی GIS استفاده شده است. نتایج حاصل از این پژوهش نشان می¬دهد كه مساحت و سرانه فضاي سبز در وضع موجود منطقه دو شهری کرمان در حد مطلوبي قرار ندارد و پارک¬های موجود از نظر پراکنش فضايی در مقیاس واحد همسایگی، محله و ناحیه پارک¬های در وضعیت ضعیفی قرار دارند و همچنین در مقایسه¬ای که با استفاده از تکنیک AHP که بین 5 معیار اصلی موثر در مکان¬یابی بهینه پارک¬های شهری صورت گرفت، بیشترین وزن به معیار کاربری اراضی باوزن 405/0 و کمترین آن به معیار دسترسی به شبکه ارتباطی با وزن نسبی 064/0 داده شد.در نهایت با توجه به نقشه¬های پهنه¬بندی مکان¬های بسیار مناسب تا بسیار نامناسب، در پهنه های بسیار مناسب و مناسب جهت ایجاد پارک و با توجه به ارزش زمین و معیارهای موثر در مکان¬یابی بهینه پارک¬های شهری در سه مقیاس واحد همسایگی یا پارک کودک، پارک محله و پارک ناحیه¬ای به ارائه 6 مکان پیشنهادی جهت ایجاد پارک کودک، 5 مکان پیشنهادی جهت ایجاد پارک محله¬ای و 1 مکان پیشنهادی جهت ایجاد پارک ناحیه در منطقه دو شهری کرمان پرداخته ایم.
کلمات کلیدی : فضای سبز مکان¬یابی شهر کرمان GIS.