بررسی تاثیر معماری بومی کویر بر ساخت مجموعه گردشگری-اقامتی با تأکید بر توسعه پایدار؛ اقلیم فلات ایران

مهدی محمد¹ محمد شجاعی² رضا جعفرپور کیاشری³

1) دانشجوی کارشناسی ارشد معماری واحد ورامین-پیشوا، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران
2) عضو هیئت علمی گروه معماری واحد ورامین-پیشوا، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران
3) عضو هیئت علمی گروه معماری واحد ورامین-پیشوا، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

محل انتشار : چهارمین کنفرانس بین المللی پژوهش در علوم و مهندسی و کنگره بین المللی عمران، معماری و شهرسازی آسیا(4icrsie.com)
چکیده :
حوزه دشت کویر بخش وسیعی از فلات مرکزی ایران را در بر می¬گیرد. مردم مناطق کویری و گرم وخشک در طول تاریخ بهترین روش¬های استفاده و همسو شدن با طبیعت و شرایط محیط را انتخاب کردند. این اقلیم بستری برای تولد فرهنگ و تعاملات اجتماعی بسیاری فراهم و محیطی پایدار ایجاد نموده است. اقلیم نقش گسترده¬ای در تعیین رئوس معماری بومی، بافت آینده معماری پایدار و شیوه زندگی انسان داشته و خواهد داشت. رابطه میان محیط زیست و محیط طبیعی انسان کلید اصلی درک معماری بومی محسوب می¬شود. استفاده از ظرفیت¬های توریست-پذیری با وجود جاذبه¬های بی بدیل گردشگری به¬خصوص در مناطق کویری ایران، با بهره¬گیری از دیدگاه اکوتوریسم که در وهله نخست ناظر بر ملاحظات زیست محیطی و مفهوم توسعه¬ی پایدار است، امکان¬پذیر می¬نماید. طراحی و ساخت بناهای امروزی بر اساس الگوهای بوم گرا و مبتنی بر اقلیم، زمینه¬ساز ساخت و بهره¬برداری بهینه¬ را به¬وجود می¬آورد. توسعه¬ی پایدار گردشگری به مدیریت تمامی منابع منجر می¬گردد و نیاز گردشگران فعلی و جامعه میزبان را بدون به خطر انداختن نسل آینده تأمین می¬کند. این پژوهش که به روش توصیفی-تحلیلی و با استفاده از اسناد کتابخانه¬ای انجام شده است، نشان می¬دهد که الگو گرفتن از نحوه¬ی شناخت و ارتباط انسان¬ها با محیط خود در گذشته، چارچوب توسعه پایدار در تعامل با اقلیم و معماری بومی را تشکیل می¬دهد. با توجه به افزایش اهمیت و نقش صنعت گردشگری در جهان و از طرفی قابلیت¬ها و توان¬ محیط کویری ایران، توجه ویژه به صنعت توریسم می-تواند منجر به جذب و جلب سرمایه¬های داخلی و خارجی در توسعه¬ی این صنعت باشد. دستیابی به این اهداف و حفظ و رشد آن که از ارکان توسعه¬ی پایدار است منوط به ایجاد بسترهای لازم و از مهم¬ترین آن¬ها توسعه و ارتقاء امکانات گردشگری، تأسیس اقامتگاه¬های بهینه، مناسب و همسو با معماری بومی نشأت گرفته از اقلیم می¬باشد.
کلمات کلیدی : معماری بومی کویر مجموعه گردشگری-اقامتی توسعه پایدار اقلیم فلات ایران.