بررسی تطبیقی آنتاگونیست و پروتاگونیست در دو اثر دقیقی و فردوسی با تاکید بر عملکرد ؛ شخصیت‌های گشتاسپ، اسفندیار

لیلا جواهری¹ دکتر حسین اردلانی²

1) دانشجوی دکتری تاریخ تطبیقی تحلیلی هنر اسلامی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی، ایران
2) عضو هیئت علمی گروه فلسفه هنر،دانشگاه آزاد اسلامی واحد همدان، ایران

محل انتشار : چهارمین کنفرانس بین المللی پژوهش در علوم و مهندسی و کنگره بین المللی عمران، معماری و شهرسازی آسیا(4icrsie.com)
چکیده :
شاهنامه یکی از نام آشناترین آثار ادبی و فرهنگی ایران است که در عین سادگی و وقار، بسیار پیچیده و پرحرف می‌نماید و از جهات فراوان می‌توان بدان پرداخت؛ این اثر حماسی که در تمام اعصار وجودش مایه مباهات ایرانیان بوده، خود وامدار منابع ارزشمند دیگری همچون گشتاسپ نامه دقیقی است. اثر دقیقی متشکل از هزار بیت است که به دلیل مرگ نابهنگام نگارنده، ناتمام مانده و فردوسی عینا آن هزار بیت را در اثر خویش حفظ نموده است. این مقاله سعی در بروز گفتمان نویی از گوشه‌های هزار توی این متن شاخص دارد و با بهره‌گیری از دانش نقد و با بررسی مفهوم پروتاگونیست و آنتاگونیست و با تأکید بر اصل شخصیت‌پردازی به معرفی دو شخصیت اصلی و بارز دوران گشتاسپ، یعنی گشتاسپ و اسفندیار در گشتاسب نامه دقیقی و شاهنامه فردوسی می پردازد و امکان شناخت بهتری از آنها در طول داستان به دست می دهد. بعد از مقایسه تطبیقی عملکرد این دو شخصیت در اشعار دقیقی و فردوسی مشخص گردید که گشتاسپ در اثر دقیقی پروتاگونیست و با چرخشی در اثر فردوسی تبدیل به آنتاگونیست شده است حال آنکه اسفندیار در اثر دقیقی آنتاگونیست است و با چرخشی در اثر فردوسی پروتاگونیست می گردد.
کلمات کلیدی : مطالعات تطبیقی فردوسی دقیقی آنتاگونیست پروتاگونیست