بررسی سیر نوسازی و بهسازی در دوره قاجار در تهران و تأثیر سیاست‌های اقتصادی و اجتماعی بر این روند

رویا حصاری اصل¹ غلامرضا حقیقت نایینی²

1) کارشناسی ارشد شهر سازی- برنامه ریزی شهری
2) دکتری شهرسازی -دانشیار دانشگاه هنر تهران

محل انتشار : چهارمین کنفرانس ملی عمران ، معماری و طراحی شهری(3iccacs.com)
چکیده :
عوامل مهمی که در پژوهش حاضر در راستای شناخت فرایند بهسازی نوسازی شهری مورد مطالعه قرار می‌گیرد تحت تأثیر شرایط اجتماعی و اقتصادی و به زبان ساده تر می‌توان گفت پس از شناسایی عواملی که باعث نوسازی اجتماعی و اقتصادی گردید تأثیر خود را بر بهسازی و نوسازی شهر تهران گذاشت، شناسایی ریشه فرایندهای موجود در شهر تهران (در حوزه نوسازی، بهسازی شهری) در دوره قاجار انجام گرفته است. در این پژوهش صرفاً دوره قاجار با تأکید بر دوره ناصری مدنظر می‌باشد، با مطالعات کتابخانه‌ای مطالب جمع¬آوری شده است. و هدف از انجام آن نشان دادن تأثیر عواملی¬که در جامعه شاید کمتر به آن پرداخته می‌شود ولی می¬تواند تأثیری بزرگ در بهسازی و نوسازی یک شهر داشته باشد و چون دوره حکومت ناصری دوره نسبتاً طولانی می¬باشد که مصادف است با روشنفکری و بازگشت دانش آموختگن غربی و به تبع آن انقلاب مشروطه در دوره بعدی همچنین شهر تهران در آن دوره از ثبات نسبی برخوردار بوده پس می‌توان بیشترین تغییر را در آن دوره و دوره بعد از آن دید. همچنین پژوهش حاضر پژوهشی بین رشته¬ای است و از روش فیش برداری و تحلیل بر اساس استناد به منابع دسته اول و تا حدودی دسته دوم بصورت تکرار منابع انجام شده است. در انتها بر اساس توجه به برخی اثرات اجتماعی و اقتصادی مؤثر که تأثیر بر نوسازی شهر تهران داشته است پرداخته می¬شود و در نهایت با بررسی اثار و کتب مختلف به این نتیجه رسیدیم توجه به بهسازی و نوسازی در دوره قاجار بیشتر در دوره ناصری وجود داشته و در دوره های دیگر قاجار کم و بیش به این مسئله توجه شده است.
کلمات کلیدی : قاجار ‌بهسازی-نوسازی شهری سیاست های اقتصادی و اجتماعی ‌ تهران