بازآفرینی بافت فرسوده (نمونه موردی: محله ارمنیان شهر مهاباد)

سیدمحمد زاهد قاضی مکری¹ مهدی مسلم زاده اصل² قادر احمدی³

1) دانشجوی کارشناسی ارشد معماری، دانشگاه ازاد اسلامی، واحد ارومیه
2) دانشجوی کارشناسی ارشد معماری، دانشگاه ازاد اسلامی، واحد ارومیه
3) استادیارگروه معماری، دانشگاه ازاد اسلامی واحد ارومیه

محل انتشار : کنفرانس ملی مهندسی عمران معماری و شهرسازی(nceau.com)
چکیده :
ﻣﺤﺮك ﻫﺎي ﺗﻮﺳﻌﻪ ﺑﺎزآﻓﺮﯾﻨﯽ ﺷﻬﺮي ﻣﻮﻟﺪﻫﺎﯾﯽ ﻫﺴﺘﻨﺪ در ﺟﻬﺖ ﺑﺎزﮔﺮداﻧﺪن روﻧﻖ و ﺗﻮﺳﻌﻪ ﺑﻪ ﻣﻨﺎﻃﻖ ﻣﻮرد ﻧﻈﺮ ﭘﺮوژه ﻫﺎي ﺑﺎزآﻓﺮﯾﻨﯽ ﺷﻬﺮي ﺗﺎ ﭼﺮﺧﻪ ﻓﻌﺎﻟﯿﺖ زﻧﺪه و ﭘﻮﯾﺎ را در اﯾﻦ ﻣﻨﺎﻃﻖ ﺑﻪ راه اﻧﺪازد. در ﻫﻤﯿﻦ راﺳﺘﺎ ﭼﮕﻮﻧﮕﯽ ﺗﺎﺛﯿﺮ روﯾﮑﺮد ﻣﺤﺮك ﺗﻮﺳﻌﻪ در ﻓﺮآﯾﻨﺪ ﺑﺎزآﻓﺮﯾﻨﯽ ﺷﻬﺮي در ﻣﺤﻼت ﺳﻨﺘﯽ ﻣﺴﺎﻟﻪ اﺳﺎﺳﯽ اﯾﻦ ﭘﮋوﻫﺶ اﺳﺖ. روش ﺗﺤﻘﯿﻖ ﺑﻪ ﮐﺎر ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﺪه در اﯾﻦ ﭘﮋوﻫﺶ ﺗﺮﮐﯿﺒﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ ﻣﺒﺘﻨﯽ ﺑﺮ دو روش ﺗﺤﻠﯿﻠﯽ- ﺗﻮﺻﯿﻔﯽ و ﭘﯿﻤﺎﯾﺸﯽ ﻣﯽ ﺑﺎﺷﺪ. نتایج نشان می دهد که می توان به محله ای دست یافت که با باززنده سازی ارزش های گذشته، هویت ایرانی اسلامی خود را حفظ کرده و در عین حال ویژگی های محلات معاصر، متناسب با نیازهای ساکنین را در خود جای دهد. معیارهایی همچون پيوستگی فضایی، تنوع فضایی، سلسله مراتب و محله محوری از مواردی است که می تواند محله ای با هویت ایرانی اسلامی را به تصویر کشیده و بر پایه نوشهرگرایی مواردی مانند سرزندگی، ایمنی،حس تعلق، نظارت ناخودآگاه و امنیت نیز در محلات فراهم آورد. و همچنین ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ اﯾﻨﮑﻪ اﺑﻌﺎد ﻣﺤﺮك ﺗﻮﺳﻌﻪ ﺷﺎﻣﻞ ﭼﻬﺎر ﺑﻌﺪ: اﺟﺘﻤﺎﻋﯽ ﻓﺮﻫﻨﮕﯽ، اﻗﺘﺼﺎدي، ﮐﺎﻟﺒﺪي ﻓﻀﺎﯾﯽ و زﯾﺴﺖ ﻣﺤﯿﻄﯽ ﻣﯽ ﺑﺎﺷﺪ ﺑﺮ اﯾﻦ اﺳﺎس ﺑﻌﺪ اﺟﺘﻤﺎﻋﯽ ﻓﺮﻫﻨﮕﯽ در ﻣﺤﻠﻪ ارمنیان اوﻟﻮﯾﺖ ﺑﯿﺶ ﺗﺮي را ﺑﻪ ﺧﻮد اﺧﺘﺼﺎص داده و ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻣﺴﺎﺋﻞ و ﻣﻮﺿﻮﻋﺎت اﺟﺘﻤﺎﻋﯽ ﻣﺴﺌﻠﻪ اﺻﻠﯽ روﯾﮑﺮد ﻣﺤﺮك ﺗﻮﺳﻌﻪ در ﻣﺤﻠﻪ ارمنیان ﻣﯽ ﺑﺎﺷﺪ ﺿﻤﻦ آﻧﮑﻪ در ﺑﻌﺪ اﺟﺘﻤﺎﻋﯽ، ﺗﻌﺎﻣﻼت اﺟﺘﻤﺎﻋﯽ، ﻣﺸﺎرﮐﺖ، اﻋﺘﻤﺎد و اﻣﻨﯿﺖ در اوﻟﻮﯾﺖ ﺗﻮﺟﻪ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺖ.
کلمات کلیدی : هویت محلات قدیمی بافت فرسوده باز افرینی طراحی شهری.