پیامد های ناشی از تغییر اقلیم بر ساختار زیستگاهی و تنوع گونه ای ماهیان آبسنگ های مرجانی در بوم سازگان های جزیره ای خلیج فارس

فریدون عوفی¹ مهناز ربانی ها² سیامک بهزادی³

1) عضو هیئت علمی، موسسه تحقیقات علوم شیلاتی کشور - تهران
2) عضو هیئت علمی، موسسه تحقیقات علوم شیلاتی کشور - تهران
3) عضو هیئت علمی، پژوهشکده اکولوژی خلیج فارس و دریای عمان - بندر عباس

محل انتشار : اولین همایش ملی توسعه پایدار خلیج فارس (اکوسیستم های حساس)(pgcr.ir)
چکیده :
بر اساس مستندات موجود 93 % از CO2 هوا در جلبک ها، علف های دریایی و آبسنگ های مرجانی ذخیره می شود. اما با تخریب زیستگاه ، اقیانوس ها قادر نیستند همه کربن منتشر شده ناشی از سوخت های فسیلی را جذب کنند. جزایر دارای کارکرد اکولوژیک منحصر به فردی نسبت به اکوسیستم‌های مشابه خود در خشکی‌ها هستند. بسته بودن بوم سازگان جزایر باعث شده در روند تکامل، تمامی سطوح اکولوژیک آن نوعی شاخص زیستی محسوب می‌شوند که بازتاب‌ تحول و تکامل فرآیندهای اکولوژیک و سیستم‌های حیاتی می‌باشند. آبسنگ هاي مرجاني از مهمترين واحدهاي زيستي و زیستگاه های حساس و آسیب پذیر محسوب می شوند که بيش از 90 درصد توليد خالص اوليه خليج فارس را تشکيل مي دهند. تاکنون در آبهاي ایرانی خليج فارس و تنگه هرمز 30 گونه مرجان در پیرامون 16 جزيره و 2 منطقه ساحلي شناسايي و گزارش شده است که از انواع حاشيه¬اي - پیرامونی و یا لکه ای - پراکنده مي¬باشند. پژوهش حاضر طی دوره 96-1395 با هدف حصول اطلاعات جديد در زمينه بررسی پیامد های ناشی از تغییر اقلیم بر ساختار زیستگاهی و تنوع گونه ای ماهیان آبسنگ های مرجانی در بوم سازگان های جزیره ای خلیج فارس و تنگه هرمز انجام گرفته است. بر اساس نتایج بدست آمده، فهرست نهایی و تایید شده ماهیان خلیج فارس 910 گونه می باشد که 129 گونه ماهیان مرجانی و سنگی– صخره ای و 432 گونه ماهیان وابسته و پیرامون آبسنگهای مرجانی می باشند. از طرفی با توجه به روند افزایشی درجه حرارت (SST) خلیج فارس طی سه دهه اخیر (2/0 درجه سانتی گراد) و نتایج پژوهش، سه گونه غالب توده اي Favia sp. (Favidae)، نيمه توده اي Porites sp. (Poritidae) و شاخ گوزنی Acropora sp. (Acroporidae) به عنوان شاخص زیستگاهی تخصص یافته (Biotope) دارای تغییر ات الکوی تراکم و پراکنش خطی می باشند.
کلمات کلیدی : آبسنگ های مرجانی تغییر اقلیم تنوع زیستگاهی جزایر خلیج فارس