بررسی تاثیر باگاس(تفاله نیشکر) بر آلودگی منابع آبی کارخانه کاغذپارس

مجتبی ساری خانی¹ فریدون قدیمی² عبدالمطلب حاجتی³

1) دانشجوی کارشناسی ارشد مهندسی اکتشاف معدن، دانشگاه صنعتی اراک، ایران -
2) دانشیار، دانشکده مهندسی معدن دانشگاه صنعتی اراک، ایران -
3) استادیار، دانشکده مهندسی معدن دانشگاه صنعتی اراک، ایران -

محل انتشار : چهارمین کنگره سالانه بین المللی توسعه کشاورزی، منابع طبیعی، محیط زیست و گردشگری ایران(4icsda.ir)
چکیده :
صنایع کاغذسازی یکی از مهم ترین و استراتژیک ترین محصولات صنایع زیر بنایی کشور محسوب می شود. در حالیکه چوب به عنوان ماده اولیه اصلی برای تهیه خمیر مطرح است، الیاف منابع کشاورزی(غیرچوبی) به منبع مهمی برای تهیه خمیر تبدیل شده است. باگاس(تفاله نیشکر)، یک ماده لیفی است که بعد از جداسازی عصاره قندی از ساقه نیشکر بدست می آید. فقدان دسترسی به چوب، زیرساخت های حمل و نقل یک کشور تاثیر بسزایی در استفاده از منابع غیرچوبی دارد. صنایع خمیر و کاغذ، در مقایسه با سایر صنایع سلولزی، به عنوان یکی از بزرگترین صنایع مصرف آب و طبعا تولیدکننده پساب در بین صنایع موجود در جهان می باشند. آب مورد نیاز صنایع سلولزی و چوب و کاغذ حدود 22/5 % کل صنایع کشور را شامل شده که این صنایع از لحاظ میزان حجم برداشت آب در رتبه هفتم قرار دارند، ولی از نظر میزان آب بری (میزان مصرف آب به ازای تولید هر واحد محصول) در رده دوم قرار می گیرند. شدت جریان آب مصرفی صنایع خمیر و کاغذسازی به گونه ای است که توجه علمی و اجرای متخصصان جهان را نسبت به تصفیه اصولی، کنترل و بازچرخش آب به خود جلب کرده است. کارخانه کاغذپارس به عنوان منبع اولیه غیرچوبی، در جوار کارخانه نیشکر هفت تپه تاسیس شده است. همسایگی این کارخانه با اراضی نیشکر علاوه بر مزایا، معایبی را نیز در پی داشته است که با بررسی های صورت گرفته بر روی آب ورودی از کانال اصلی به منظور تولید و دو حلقه چاه موجود جهت استفاده از این منابع برای شرب کارکنان، نتایج بدست آمده نشان از آلودگی چاه شماره2 بعلت وجود ترکیبات فنولی با قلیائیت بالا می باشد که مانع بکارگیری از آن جهت شرب می شود، لذا با کنترل و مدیریت چاه شماره1 توانستیم مشکل آب شرب این کارخانه را رفع کنیم.
کلمات کلیدی : نیشکر باگاس خمیر کاغذسازی تصفیه چاه نیمه عمیق