ارزیابی تنوع ژنتیکی تعدادی از ژنوتیپ های تمشک سیاه بی خار با استفاده از نشانگر مولکولی ISSR

کلثوم شیری رستمی¹ حسین مرادی² مهدی حدادی نژاد³

1) دانشجو کارشناسی ارشد علوم باغبانی گرایش بیوتکنولوژی و ژنتیک دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری
2) استادیار دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری
3) استادیار دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری و پژوهشکده فناوری های زیستی گیاهان دارویی

محل انتشار : دومین کنفرانس بین‌المللی و ششمین کنفرانس ملی کشاورزی ارگانیک و مرسوم(umaorg.ir)
چکیده :
ﻣﻴﺰان و ﭼﮕﻮﻧﮕﻲ ﺗﻮزﻳﻊ ﺗﻨﻮع ژﻧﺘﻴﻜﻲ ﺟﻤﻌﻴﺖﻫﺎي ﮔﻴﺎﻫﻲ، ﻣﻨﻌﻜﺲ ﻛﻨﻨﺪه ﺑﺮ ﻫﻤﻜﻨﺶ ﻓﺮاﻳﻨﺪﻫﺎي ﺗﻜﺎﻣﻠﻲ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺟﺮﻳﺎن ژﻧﻲ، ﻣﻮﺗﺎﺳﻴﻮن، راﻧﺪه ﺷﺪن ژﻧﺘﻴﻜﻲ و اﻧﺘﺨﺎب ﻃﺒﻴﻌﻲ ﻣﻲﺑﺎﺷﻨﺪ. آﮔﺎﻫﻲ از ﺗﻨﻮع ژﻧﺘﻴﻜﻲ ﻳﻚ ﮔﻮﻧﻪ ﻣﻲﺗﻮاﻧﺪ ﺑﻪ اﺻﻼﺣﮕﺮ ﺑﺮاي ﭼﮕﻮﻧﮕﻲ ﺟﻤﻊآوري و اﺳﺘﻔﺎده از ﻣﻨﺎﺑﻊ ژﻧﺘﻴﻜﻲ ﻣﺨﺘﻠﻒ و ﭘﻴﺶﺑﻴﻨﻲ ﻓﻮاﻳﺪ ژﻧﺘﻴﻜﻲ ﺑﺎﻟﻘﻮه، در ﺑﺮﻧﺎﻣﻪﻫﺎي اﺻﻼﺣﻲ ﻛﻤﻚ ﻛﻨﺪ. از این رو 10 ژنوتیپ از تمشک سازگاری یافته خارجی از کلکسیون تمشک دانشگاه علوم کشاورزی ساری جمع آوری و از طریق نشانگر مولکولی ISSR با استفاده از 5 پرایمر ارزیابی تنوع ژنتیکی صورت گرفت. نتایج در خوشه بندی نشان داد که کل ژنوتیپ ها در سه گروه که گروه اول پنج ژنوتیپ، گروه دوم، سه ژنوتیپ و گروه سوم، دو ژنوتیپ قرار گرفتند و همچنین بر اساس ضریب تشابه جاکارد ضرایب تشابه در دامنه 51/0 الی 22/ متغییر بود. با توجه به نتایج این تحقیق، میتوان به این نتیجه رسید که بررسی تنوع ژنتیکی ژنوتیپ-های ارقام بومی تمشک با استفاده از نشانگر ISSR مفید بوده و نشانگر ISSR میتواند به عنوان یک سیستم نشانگر مناسب جهت تشخیص تنوع و روابط ژنتیکی در برنامه اصلاحی این گیاه مورد استفاده قرار گیرد.
کلمات کلیدی : تنوع ژنتیکی تمشک ISSR