بررسی اثربخشی طرح‌های مهار سیلاب در نشست رسوبات و تراز ایستایی آب
بررسی اثربخشی طرح‌های مهار سیلاب در نشست رسوبات و تراز ایستایی آب
میلاد خیری قوجه بیگلو1 محمد نبی جلالی2
1) کارشناسی ارشد مهندسی عمران آب و سازه های هیدرولیکی، گروه عمران، واحد پارس آباد مغان، دانشگاه آزاد اسلامی، پارس آباد مغان، ایران
2) کارشناسی ارشد مهندسی منابع آب، گروه علوم و مهندسی آب، واحد علوم و تحقیقات تهران، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران
محل انتشار :
سومین کنفرانس بین المللی مهندسی عمران دانشگاه صنعتی شریف(sharifsecm.ir)
چکیده :
ذخيره‌سازي آب در دشت‌هاي آبرفتي و آبخوان‌ها از طريق تغذيه مصنوعي با استفاده از پخش سيلاب نه تنها گامي مؤثر در جهت استفاده بهينه از نزولات جوي براي جبران افت ناشي از بهره‌برداري منابع آب‌زيرزميني و جلوگيري از خسارت سيل در پايين‌دست بوده، بلكه تدبيري مفيد براي مشكل خشك‌سالي و كاهش آثار زيان‌بار آن مي‌باشد. در اين پژوهش، يك سري طرح‌هاي كنترل سيلاب در قالب احداث حوضچه‌هاي تغذيه مصنوعي، تركينست (گوراب)، ايجاد خاكريزهاي هلالي، كانال‌هاي غلام‌گردشی و كانال‌هاي پخش سیلاب با خطوط تراز مورد ارزیابی قرار گرفتند. بر اساس بررسي‌هاي به‌عمل آمده، هر يك از سيستم‌هاي تغذيه مصنوعي اجرا شده داراي يك ويژگي‌هاي مثبت و يا منفي مي‌باشند. در روش‌هاي حوضچه و تركينست سطح كمتري را اشغال مي‌نمايند ولي نشست رسوبات بر روي سطح نفوذ و كاهش شديد نفوذپذيري وجود دارد. در روش پخش سيلاب با استفاده از كانال‌هاي روي خطوط تراز امكان نفوذ حجم قابل توجهي آب قبل تبخير بوده، روند كاهش نفوذپذيري بسيار كندتر مي‌باشد و علاوه بر قابل استفاده بودن عرصه پخش، بخشي از نياز آبي گياهان مستقر در عرصه پخش نيز تامين ميگردد. در سيستم غلام‌گردشی به علت جاري بودن آب در كانال هاي نفوذ؛ حجم رسوبات ته‌نشست در سطح نفوذ كمتر از ساير روش‌ها مي باشد ولي به‌علت كمتر بودن سطح نفوذ حجم كمتري از آب را می‌توان نفوذ داد. با توجه به نتايج حاصل اطلاعات چاه‌هاي پيزومتري واقع در دشت؛ روند تغييرات ارتفاع سطح ايستابي چاه‌هاي متاثر از تأسیسات تغذيه مصنوعي و چاه‌هاي شاهد قبل از احداث تأسیسات تغذيه مصنوعي تقريبا يكسان است، در حالي‌كه بعد از احداث تأسیسات تغذيه مصنوعي تراز سفره آب‌زيرزميني حدود 5/1 متر افزايش داشته است.
کلمات کلیدی :
تغذیه مصنوعی
مهار سيلاب
رسوب
تراز ایستایی