ارزیابی سنگچین اطراف آبشکن نفوذ پذیر با کمک مدل فیزیکی

امیر معتمد آریا¹

1) دانشجوی ارشدعمران گرایش آب و سازه های هیدرولیکیدانشگاه آزاد اسلامی واحد دزفول

محل انتشار : اولین کنگره بین المللی علوم، مهندسی و تکنولوژی(tumconf.com/1st)
چکیده :
از انواع سازه‌هاي آرام كننده مي‌توان از ديواره‌هاي شمع‌كوبي، جك‌هاي فلزيو صفحات مستغرق نام برد. يكي از مهم‌ترين سازه‌هاي حفاظتي انحراف دهنده، آبشكن‌هاي رودخانه‌اي هستند. در این تحقیق به بررسی پایداری سنگچین حول آبشکن های نفوذپذیر پرداخته شد. نتایج نشان داد در تمام زاویه¬های آبشکن¬ها با افزایش دبی، میزان ضریب شکست سنگچین 0.9 سانتی متر حول آبشکن نفوذ پذیر افزایش پیدا کرده است. با افزایش دبی از 1.85 به 6.15 لیتر بر ثانیه، به طور متوسط ضریب شکست 3 برابر افزایش پیدا کرده است. در این سنگچین، آبشکن نفوذ پذیر با زاویه 120 درجه کمترین احتمال شکست سنگچین را نسبت به زوایای دیگر دارد. آبشکن نفوذ پذیر با زاویه 60 ، 90 و 120 درجه نسبت به مدل شاهد به ترتیب باعث افزایش 31.2 ، 17.7 و 42.8درصد عدد پایداری می¬شود. در سنگچین 1.3 سانتی متری، آبشکن نفوذ پذیر با زاویه 120 درجه کمترین احتمال شکست سنگچین را نسبت به زوایای دیگر دارد. آبشکن نفوذ پذیر با زاویه 60 ، 90 و 120 درجه نسبت به مدل شاهد به ترتیب باعث افزایش 22.1 ، 12.8 و 26.7 درصد ضریب پایداری می¬شود. به خوبی می¬توان مشاهده کرد سنگچین با قطر 1.3 سانتی متر پایداری بیشتری نسبت به سنگچین با قطر 0.9 دارد. به طور متوسط سنگچین با قطر 1.3 سانتی متر 30 درصد پایداری پیشتری نسبت به سنگچین با قطر 0.9 دارد
کلمات کلیدی : به انحناء يا تغيير مسير رودخانه خم مي‌گويند. ورود جريان به انحناي رودخانه و اعمال نيروي جانب مركز به جريان موجب تغيير رقوم سطح آب مي‌گردد بطوريكه سطح آب در قوس خارجي بالاتر از قوس داخلي قرار مي‌گيرد. مطابق شكل (2-1) حداكثر اختلاف رقوم در نزديكي‌هاي رأس قوس بوقوع مي‌پيوندد كه ميزان آن برابر با اختلاف ارتفاع سطح آب در قوس خارجي و قوس داخلي مي‌باشد. اين اضافه ارتفاع با تلفات انرژي در طول بستر رودخانه تركيب شده و يك سرعت عرضي و در نهايت جريان چرخشي (جريان حلزوني) را ايجاد مي‌نمايد كه از ناحيه‌ي بالايي قوس خارجي شروع و به سمت قوس داخلي حرکت مي‌كند و موجب فرسايش در قوس بيروني و حمل رسوبات بستر به سمت قوس داخلي و رسوب‌گذاري در اين ناحيه مي‌گردد. شكل (1): نماي شماتيك جريان در يك خم و تأثير جريان حلزوني بر بستر رودخانه در خم كلمه فرسايش كه در انگليسي و فرانسه به آن اروژن و اروزيون مي گويند از ريشه لاتين ارودري به معني ساييدگي است و عبارت است از ساييده شدن سطح زمين. به طور كلي فرسايش به فرآيندي گفته مي شود كه طي آن ذرات از بستر اصلي خود جدا شده و به كمك يك عامل انتقال دهنده به مكاني ديگر حمل مي شود. در صورتي كه عامل جدا كننده ذرات از بستر و انتقال آنها آب باشد به آن فرسايش آبي گفته مي شود. به نقل از تلوري (1374) (Bramley and Hemphi 1989) عوامل مؤثر در فرسايش و تخريب ديواره هاي حفاظت نشده از سه دسته عوامل فرآيندهاي ريخت شناسي دخالت بشر و فرسايش موضعي ناشي مي شود. منظور از فرآيندهاي ريخت شناسي مجموعه عواملي است كه در رسيدن رودخانه به يك تعادل پويا دخالت دارند و عمدتاً شامل فرايندهاي فيزيكي شيميايي و هيدروليكي است كه در تقابل با ويژگي هاي زمين شناسي ژئومرفولوژي و پوشش گياهي مؤثر مي باشند. به طور كلي عوامل مؤثر بر فرسايش در رودخانه را مي توان به سه گروه عمده زير تقسيم بندي كرد: الف) عوامل فيزيكي: اين عوامل عبارتند از شرايط آب و هوايي منطقه مورد نظر ويژگي هاي هندسي و مصالح ديواره ها و بستر و دخالت انسان با ايجاد سازه در كناره ها و بستر رودخانه نظير احداث پل و آب شكن. ب) عوامل شيميايي: ويژگي هاي شيميايي خاك به خصوص در مورد خاك هاي ريزدانه رسي و همچنين تأثير كيفيت شيميايي آب از نظر قدرت اسيديته آن در حل مواد چسبنده ذرات مي باشند. به علت كندي سرعت زهكشي اثر اين عوامل در مقايسه با عوامل ديگر به خصوص در مورد خاك هايي كه قابليت زهكشي مناسبي دارند ناچيز مي باشد. ج) عوامل هيدروليكي: جريان آب در مقطع اصلي بستر رودخانه از عوامل اصلي فرسايش و تخريب ديواره ها به شمار مي آيد كه شدت تأثير اين عوامل بستگي به دبي جريان سرعت عمق شيب غلظت بار رسوبي كف و بار معلق دانسيته و گرانروي آب و ويژگي هاي مواد بستر دارد. در صورتي كه تنش برشي مؤثر بر جداره و بستر از تنش برشي بحراني آن بيشتر باشد اولا جريان اقدام به شستن و حمل مواد تشكيل دهنده جداره نموده و ثانياً با شسته شدن بستر ارتفاع و شيب ديواره افزايش يافته و ديواره در اثر نيروهاي ثقلي تخريب شده و ريزش مي نمايد. يكي از موارد بسيار مهم در ارتباط با مجاري قوسي فرسايش ساحل رودخانه در قوس بيروني مي‌باشد كه دليل عمده‌ي آن وجود جريان‌هاي ثانويه بوده كه در قسمت قبل مكانيزم اين جريان‌ها به تفصيل بيان گرديد. حفاظت و تثبيت ديواره‌هاي رودخانه به طور كلي شامل دو روش مستقيم و غيرمستقيم (آرام كننده‌ها و انحراف دهنده‌ها) است. از انواع سازه‌هاي آرام كننده مي‌توان از ديواره‌هاي شمع‌كوبي جك‌هاي فلزي و صفحات مستغرق نام برد. يكي از مهم‌ترين سازه‌هاي حفاظتي انحراف دهنده آبشكن‌هاي رودخانه‌اي هستند. آبشكن كه در منابع مختلف با نام‌هاي Epi Groin Groyne Dike Spur-Dike Spur و Jetteis از آن يا مي‌شود عبارتست از سازه‌اي سنگي شني صخره‌اي خاكي و يا فلزي كه يا زاويه‌اي در ساحل رودخانه و در مقطع عرضي آن احداث مي‌گردد. تجربه‌هاي تاريخي نشان داده است كه استفاده از آبشكن‌هاي نفوذناپذير در قوس‌ها و رودخانه‌هاي شرياني بسيار موفقيت‌آميز بوده است. مكانيزم اصلي كاركرد آبشكن‌ها در حفاظت از سواحل انحراف جريان از كناره رودخانه و هدايت آن به سمت مجراي اصلي است. نتيجه‌ي انحراف جريان توسعه‌ي يك ناحيه‌ي چرخشي با تلاطم شديد در پيرامون آبشكن است كه به صورت گسترده‌تري در پايين دست آبشكن ظاهر مي‌گردد. نتيجه‌ي تشكيل اين نواحي چرخشي توسعه‌ي حفره‌ي آبشستگي در پيرامون و ته نشست بار رسوبي در پايين دست و كناره‌ي رودخانه است. در حاليكه آبشستگي يك خطر جدي براي سازه‌ي آبشكن و در نتيجه براي رودخانه محسوب مي‌شود پديده‌ي رسوب‌گذاري در كناره‌ي پايين دست رودخانه و پشت آبشكن‌ها راهكار طبيعي تثبيت ديواره‌هاي رودخانه در راستاي مورد نظر خواهد بود. با افزايش رسوبات ته‌نشين شده در پشت آبشكن به مرور زمان حفاظت از سواحل نيز افزايش مي‌يابد. در حقيقت آبشكن‌ها با تغيير مسير جريان محل فرسايش را از ساحل به لبه آبشكن منتقل مي‌نمايد. از اهداف كاربرد آبشكن‌ها در ساماندهي رودخانه مي‌توان به حفاظت ديواره‌هاي رودخانه توسعه طبيعي كناره رودخانه در طرح اصلاح مسير تبديل كردن آبراهه‌هاي عريض و رودخانه‌هاي شرياني به آبراهه‌هاي پايدار و كم عرض كه سبب كاهش طول پل‌هاي احداثي بر روي اين رودخانه‌ها مي‌شود حفاظت‌هاي خاص و موضعي سازه‌هاي جانبي و احياي سامانه‌ي زيستايي رودخانه اشاره كرد. همچنين از آبشكن‌ها جهت ايجاد يك كانال مطمئن براي كنترل سيلاب و كشتيراني استفاده مي‌گردد. از جمله روش¬های متداول کنترل فرسایش کناری رودخانه¬ها استفاده از آبشکن¬های نفوذناپذیر می¬باشد که در صورت طراحی واجرای صحیح علاوه بر کنترل فرسایش کناری منجر به بازیابی و احیای اراضی با ارزش حاشیه رودخانه¬ها می¬شود. آبشستگی موضعی دماغه آبشکن یکی از مسائل در طراحی این سازه¬ها می¬باشد که به علت تنگ شدگی مقطع جریان و وجود گردابه¬های قوی اتفاق می¬افتد. در صورت طراحي و اجراي صحيح آب شكنها علاوه بر كنترل فرسايش كناري منجر به بازيابي و احياي اراضي با ارزش حاشيه رود خانه مي¬گردند و در صورت عدم اجراي صحيح و طراحي غلط ممكن است باعث تشديد فرسايش و نابودي خاکهاي زراعي شوند. عوامل هیدرولیکی جریان نقش بسزایی در ایجاد فرسایش و تخریب سواحل رودخانه¬ها دارند. این نقش به ویژه در حالتی که دیواره¬ها از مصالح غیر¬چسبنده و لایه¬ای تشکیل شده¬باشد بسیار چشمگیر خواهد¬بود. افزایش دبی سبب افزایش سرعت و تنش برشی شده که این خود موجب ایجاد آبشستگی در بستر و پای دیواره¬ها می¬شود. با توسعه آبشستگی بستر و دیواره¬ها ارتفاع و شیب قرارگیری دیواره¬ها افزایش یافته و اثر نیروی ثقل موجب ریزش و تخریب آن¬ها می شود. در علم مهندسي آب در قرن اخير پيشرفت سريعي در امر محاسبات دقيق صورت گرفته¬است. با پيشرفت در اين امور هزينه¬ها به سمت حداقل و دقت پروژه¬ها به سمت حداكثر ميل مي¬نمايد.(کشاورزی و فراروئی 1390) .آبشکنها با کاهش دادن مقطع رودخانه الگوي جریان را به طور محسوسی تحت تأثیر قرار می¬دهند. خطوط جریان با نزدیک شدن به سازه آبشکن آرایش خود را را تغییر داده و به تبعیت از ساختار هندسی نوع سازه و سایر مشخصات فنی مربوط الگوهاي متفاوتی از جریان در دماغه و میدان آبشکن پدیدار می¬گردد. ایجاد فرسایش در دماغه و یا در امتداد بدنه آبشکن و همچنین رسوبگذاري در محدوده بین دو سازه از نوع و ویژگی الگوي جریان پیروي می¬کند. به علاوه تعیین فاصله و طول آبشکنها و همچنین امتداد نسبت به خط ساحلی و به طور کلی بسیاري از مشخصه¬هاي فنی مستلزم توجه به الگوي جریان ایجاد شده در محدوده آبشکن می¬باشد. الگوي کاملاً سه بعدي و نسبتاً پیچیده جریان حول آبشکن در رودخانه¬ها و کانالهاي آبرفتی میتواند همراه با حرکت رسوب و تغییرات شکل بستر باشد که شناخت و مطالعه بر روي چنین پدیده¬اي نیازمند یک ابزار قوي می¬باشد. در این تحقیق سعی به بررسی پایداری سنگچین حول آبشکن نفوذ پذیر پرداخته شد. مواد و روش¬ها آنالیز ابعادی برای تعیین تلفات انرژی عوامل مهم در پايداري سنگچین پيرامون آبشكن هاي نفوذ پذيردر اين تحقيق عبارتند از: -عوامل مربوط به هندسه كانال:عرض كانال(B) و شعاع قوس(R). -عوامل مربوط به هندسه آبشكن:طول آبشكن(L) و زاويه دماغه آبشكن(α). -خصوصيات مربوط به شرايط هيدروليكي جريان:سرعت جريان در لحظه شكست ريپ رپ(U) عمق جريان(y)وشتاب ثقل(g). -خصوصيات مربوط به ريپ رپ:قطرمتوسط(dR50) و جرم مخصوص نسبي ذرات(sρ). -خصوصيات مربوط به رسوب:قطر متوسطرسوبي(ds) . -خصوصيات مربوط به سيال:جرم مخصوص(ρ)و ويسكوزيته ديناميكي(µ). بنابراين مي‌توان نوشت:F(µ,ρ,g,dR50,ds,ρs,U,Q,y,R,L,a,α,B)=0 اگر سه عامل عمق جريان(y) سرعت جريان(U)وجرم مخصوص سيال(ρ) به عنوان عامل‌هاي تكراري انتخاب شوند براساس آناليز ابعادي به روشл باكينگهام نتيجه مي‌شود: f(a/L,d_R50/y,U/√gy,U/√((G_S-1)gd_R50 ),U/√((G_S-1)gd_S ),α/α_0 )=0 آناليز پارامترهاي موثر در اين تحقيق نشان مي‌دهد پايداري سنگچین و در نتيجه آبشكن نفوذپذیر وابسته به عوامل زير است الف) هيدروليك جريان واقع در فلوم F_r=U/√gy ج)زاویه دماغه آبشکنα عدد پایداری مورد نظر تابعی از f(U/√gy,α,dh/y) می باشد. آزمایشات برای 4 دبی (شرایط جریان ورودی) و 2 قطر ذره سنگچین و سه زاویه آبشکن (جاذب قائم و دافع) بعلاوه 4 آزمایش شاهد جمعا 28 آزمایش صورت خواهد گرفت. جدول 1- متغیرهای آزمایش کل آزمایش¬ها آزمایش شاهد زاویه آبشکن قطر سنگچین دبی 28 4 3 2 4 جهت بررسی آزمایشگاهی این تحقیق فلومی در دانشگاه آزاد واحد اهواز با مشخصات زیر مورد استفاده قرار گرفت. کانال‌های ورودی و خروجی فلوم ساخته شده روباز مستطیلی با جداره ورق پلکسی گلاس می باشد بطوریکه که طول کانال های مستقیم ورودی در ابتدای فلوم و خروجی در انتهای فلوم بترتیب 5/4 و 5/2 متر است عرض و ارتفاع فلوم نیز به ترتیب 5/0 و 6/0 متر بوده و بدنه فلوم در ارتفاع 7/0 متری از سطح زمین قرار دارد. مسیر ورودی مستقیم (جهت ایجاد جریان یکنواخت و توسعه یافته) کف آن از جنس ورق فلزی به ضخامت 3 میلیمتر و دیواره ها از جنس پلکسی گلاس به ضخامت 10 میلیمتر و به طول 5/4 متر ساخته شده که هم اثر زبری جداره را کاهش می دهد و هم پدیده های هیدرولیکی در محفظه قابل رویت می باشند مسیر خروجی نیز مستقیم کف آن از جنس ورق فلزی به ضخامت 3 میلیمتر و دیواره آن از جنس پلکسی گلاس با ضخامت 10 میلیمتر به طول 5/2 متر می باشد کف فلوم بصورت بستر ثابت و بدون شیب و در حد دقت اجرایی بصورت افقی ساخته شده است (شکل 2). شکل 2 - نمایی از فلوم بعد از مخزن فلوم یک دریچه کشویی جهت تنظیم دبی ورودی به فلوم و یک سرریز مثلثی 90 درجه برای اندازه گیری دبی ورودی و یک دریچه کشویی درابتدای آبگیر جانبی جهت باز و قطع جریان ورودی به آبگیر جانبی و همچنین سرریز مثلثی 90 درجه در انتهای فلوم جهت اندازه گیری دبی خروجی از فلوم از جنس ورق فلزی در نظر گرفته شده است. و برای جلوگیری از ورود امواج به کانال از یک توری مشبک بعد از سرریز ابتدایی استفاده شده است (شکل3). شكل 3- سرریز ورودی مثلثی با رأس 90 درجه در ابتدا فلوم براي چرخش آب در فلوم آزمايشگاهي با توجه به دبي مورد نظر از يك پمپ سانتريفيوژ به قدرت 11كيلووات قطر لوله مكش و دهش 6 اينچ استفاده شد. ارتفاع مكش پمپ تقريبا 2 متر و ارتفاع دهش آن حدود 6 متر و حد اكثر دبي قابل انتقال توسط پمپ 60 ليتر در ثانيه است (شکل4). شکل 4- پمپ سانتريفيوژ در شکل 9 نمونه¬های از سریزهای پلکانی با موانع ساخته شده آمده است. آبشکن هگزاپاد و سنگچین در تحقیق حاضر با استفاده از مصالح جدید به نام المان‌های شش پایه (هگزاپاد) به ساخت آبشکن نفوذ پذیر پرداخته شد. این المان‌ها در مناطقی که تهیه قطعات سنگی مورد نیاز برای احداث آبشکن پر هزینه باشد می‌تواند مورد استفاده قرارگیرد. هر یک از این المان‌ها از قطعه¬های پلکسی گلاس که در وسط به هم متصل هستند تشکیل شده که در نتیجه دارای شش پایه می‌باشد. المان‌های شش پایه‌ها از طریق پایه‌ها به هم متصل شدند تا یک صفحه نفوذپذیری تشکیل دهند. ضخامت صفحات نفوذپذیر برابر ابعاد المان‌ها و طول موثر(طول عمود بر ساحل) صفحات نفوذپذیر ثابت برابر بیست درصد عرض فلوم یعنی 10 سانتیمتر می باشد. شکل (5) نمایی کلی از صفحات (آبشکن) نفوذپذیر را که با استفاده از المان‌های شش پایه و از جنس پلکسی گلاس ساخته شده اند نمایش می‌دهد. به منظور انجام آزمایش¬ها از دو اندازه متفاوت سنگ چین استفاده گردید. مصالح انتخاب شده برای سنگ چین از جنس شن با قطرهای〖d_R〗_50=0.9cm,1.3cm می¬باشند. شکل (5) : نمونه¬های از آبشکن نفوذ پذیر و سنگچین نتایج نتایج به دست آمده برای آزمایشات در بردارنده¬ی نتایج به دو شکل تصویری عددی و نموداری می‌باشد. نتایج تصویری شامل نمای فلوم و فرسایش حول آبشکن¬ها در فلوم آزمایشگاهی می باشد. شکل (6) : تصاویری از نتیجه آزمایش¬ها با نفوذ پذیری مختلف نتایج عددی بررسی تاثیر زاویه آبشکن نفوذ پذیر بر پایداری سنگچین در این بخش نتایج نموداری آزمایش¬ها با سه زاویه آبشکن 60 90 و 120 درجه ارائه می¬گردد. لازم به ذکر است پایداری سنگچین با ضریب زیر اندازه گیری شد. SN=U/√((G_S-1)gd_R50 ) شکل (7) : نمودار پایداری سنگچین به قطر 0.9 سانتی متر با توجه به نمودار شکل (7) میتوان به خوبی مشاهده کرد در تمام زاویه¬های آبشکن¬ها با افزایش دبی میزان ضریب شکست سنگچین 0.9 سانتی متر حول آبشکن نفوذ پذیر افزایش پیدا کرده است. با افزایش دبی از 1.85 به 6.15 لیتر بر ثانیه به طور متوسط ضریب شکست 3 برابر افزایش پیدا کرده است. در این سنگچین آبشکن نفوذ پذیر با زاویه 120 درجه کمترین احتمال شکست سنگچین را نسبت به زوایای دیگر دارد. آبشکن نفوذ پذیر با زاویه 60 90 و 120 درجه نسبت به مدل شاهد به ترتیب باعث افزایش 31.2 17.7 و 42.8درصد عدد پایداری می¬شود. شکل (8) : نمودار پایداری سنگچین به قطر 1.3 سانتی متر با توجه به نمودار شکل (8) میتوان به خوبی مشاهده کرد در تمام زاویه¬های آبشکن¬ها با افزایش دبی میزان ضریب شکست سنگچین 1.3 سانتی متر حول آبشکن نفوذ پذیر افزایش پیدا کرده است. با افزایش دبی از 1.85 به 6.15 لیتر بر ثانیه به طور متوسط ضریب شکست 2.7 برابر افزایش پیدا کرده است. در این سنگچین آبشکن نفوذ پذیر با زاویه 120 درجه کمترین احتمال شکست سنگچین را نسبت به زوایای دیگر دارد. آبشکن نفوذ پذیر با زاویه 60 90 و 120 درجه نسبت به مدل شاهد به ترتیب باعث افزایش 22.1 12.8 و 26.7 درصد ضریب پایداری می¬شود. بررسی تاثیر قطر بر پایداری سنگچین در این بخش نتایج نموداری آزمایش¬ها با دو سنگچین به قطرهای 0.9 و 1.3 سانتی¬متر ارائه می¬گردد. شکل (9) : نمودار بررسی تاثیر قطر سنگچین بر پایداری سنگچین با توجه به نمودار شکل (9) میتوان به خوبی مشاهده کرد در هر دو قطر سنگچین با افزایش دبی میزان ضریب شکست سنگچین حول آبشکن نفوذ پذیر افزایش پیدا کرده است. به خوبی می¬توان مشاهده کرد سنگچین با قطر 1.3 سانتی متر پایداری بیشتری نسبت به سنگچین با قطر 0.9 دارد. به طور متوسط سنگچین با قطر 1.3 سانتی متر 30 درصد پایداری پیشتری نسبت به سنگچین با قطر 0.9 دارد. خلاصه نتایج در تمام زاویه¬های آبشکن¬ها با افزایش دبی میزان ضریب شکست سنگچین 0.9 سانتی متر حول آبشکن نفوذ پذیر افزایش پیدا کرده است. با افزایش دبی از 1.85 به 6.15 لیتر بر ثانیه به طور متوسط ضریب شکست 3 برابر افزایش پیدا کرده است. در این سنگچین آبشکن نفوذ پذیر با زاویه 120 درجه کمترین احتمال شکست سنگچین را نسبت به زوایای دیگر دارد. آبشکن نفوذ پذیر با زاویه 60 90 و 120 درجه نسبت به مدل شاهد به ترتیب باعث افزایش 31.2 17.7 و 42.8درصد عدد پایداری می¬شود. در تمام زاویه¬های آبشکن¬ها با افزایش دبی میزان ضریب شکست سنگچین 1.3 سانتی متر حول آبشکن نفوذ پذیر افزایش پیدا کرده است. با افزایش دبی از 1.85 به 6.15 لیتر بر ثانیه به طور متوسط ضریب شکست 2.7 برابر افزایش پیدا کرده است. در این سنگچین آبشکن نفوذ پذیر با زاویه 120 درجه کمترین احتمال شکست سنگچین را نسبت به زوایای دیگر دارد. آبشکن نفوذ پذیر با زاویه 60 90 و 120 درجه نسبت به مدل شاهد به ترتیب باعث افزایش 22.1 12.8 و 26.7 درصد ضریب پایداری می¬شود. در هر دو قطر سنگچین با افزایش دبی میزان ضریب شکست سنگچین حول آبشکن نفوذ پذیر افزایش پیدا کرده است. به خوبی می¬توان مشاهده کرد سنگچین با قطر 1.3 سانتی متر پایداری بیشتری نسبت به سنگچین با قطر 0.9 دارد. به طور متوسط سنگچین با قطر 1.3 سانتی متر 30 درصد پایداری پیشتری نسبت به سنگچین با قطر 0.9 دارد.