ارزیابی تاثیر روش های توسعه کم اثر زهکشی در کاهش میزان سیلاب و مقایسه آن با روش های سنتی زهکشی شهری ( مطالعه موردی : شهر کرج)

علی حاجی الیاسی¹

1) دانشجوی کارشناسی ارشد ،عمران - آب و سازه های هیدرولیکی ، دانشگاه صنعتی خواجه نصیر الدین طوسی ،

محل انتشار : دومین کنفرانس بین المللی عمران، معماری و مدیریت توسعه شهری در ایران(caumconf.com/2nd)
چکیده :
امروزه توسعه شهرنشینی و افزایش ساخت و ساز و افزایش رشد صنعتی شدن شهر ها در کشور های در حال توسعه و پیشرفته منجر به کاهش سطوح نفوذپذیر ، تغییر اقلیم و مصرف و تقاضای بیش از حد از منابع آب سطحی و زیر سطحی شده است . بنابراین اکثر شهر ها با پدیده هایی نظیر سیلاب های شدید ، کمبود آب های سطحی و زیر سطحی ، نشست زمین ، گرد و غبار و ... مواجه شده اند . تغییر اقلیم می تواند علاوه بر خشکسالی های شدید منجر به سیلاب های عظیم نیز بشود که اکثر مناطق جهان با مشکلات مربوط به آن مواجه اند . از یک طرف سیلاب های شدید به دلیل عدم زهکشی و هدایت مناسب رواناب ، منجر به خسارات فراوان جانی و مالی به شهر ها می شود و از طرف دیگر خشکسالی های شدید منجر به کمبود آب های سطحی و زیرزمینی و خشک شدن سفره های آبخوان می گردد . بنابر این لزوم استفاده از دیدگاه های توسعه کم اثر و توسعه پایدار که در راستای اهداف مدیریت یکپارچه منابع آب ( IWRM ) است به منظور ایجاد تعامل میان منابع آب سطحی و زیرزمینی و همچنین کاهش خسارات مربوط به سیلاب در اکثر مناطق دیده می شود . در تحقیق حاضر با استفاده از رخداد بارش 2 ساعته در بازه های 10 دقیقه ای با دوره بازگشت 50 ساله مدلسازی در دو حالت زهکشی سنتی و زهکشی با استفاده از طرح های LID از طریق نرم افزار SWMM به صورت سه سناریو بر روی محدوده ای از شهر کرج برای شبیه سازی 6 ساعته صورت پذیرفت و منطقه به 7 زیر حوضه تقسیم گردید که نتایج به دست آمده حاکی از آنست که در صورتی که سیلابی با دوره بازگشت 50 ساله در منطقه رخ دهد در صورتی که از سیستم زهکشی سنتی استفاده گردد میزان دبی اوج در خروجی کل منطقه 874.64 لیتر بر ثانیه میشد و میزان دبی اوج در زیر حوضه های 2 ، 4 ، 6 ، 7 بیشترین مقدار خود که به ترتیب مقادیر 329.17 ، 309.35 ، 278.16 ، 311.22 لیتر بر ثانیه است ، می گردید . در حالی که با استفاده از سازه های توسعه کم اثر میزان دبی اوج در زیر حوضه های مذکور 40 درصد کاهش و در خروجی کل منطقه 28 درصد کاهش را باعث میشد و این نشان از برتری LID در کنترل و مدیریت سیلاب نسبت به زهکشی سنتی است .
کلمات کلیدی : تغییر اقلیم سیستم توسعه کم اثر سیلاب مدیریت یکپارچه سیستم زهکشی