شناسايى و تبیین مولفه های سلامت موثر بر بانوان در طراحی محیط شهری حضورپذیر مطالعه موردی: (پیاده راه سلامت شیراز)

مينازارع¹

1) مسئول

محل انتشار : اولین کنفرانس بین المللی مهندسی عمران، معماری و بازآفرینی شهری(iccar.ir)
چکیده :
سلامت، مفهوم نسبتاً انعطاف پذیری است كه ممكن است آن را منحصراً به عنوان نبودن بیماری و ناتوانی در نظر گرفت و یا آن را به صورت مثبت تری مانند آنچه كه در اساسنامه بهداشت جهانی (1491) آمده است تعریف كرد. بر اساس نظر كارشناسان این سازمان سلامتی عبارت است از حالت رفاه كامل جسمی، روانی و اجتماعی. سلامت بانوان به عنوان نیمی از پیكره جامعه، جهت ایفای نقش های فردی، خانوادگی و اجتماعی حائز اهمیت بوده و انجام وظایف متعدد دیگر، یك نیاز اصلی و اساسی است. امروزه یكی از بحث های« فضای شهری» و« جنسیت» رابطه اساسی برای طراحی مطلوب در عرصه شهرسازی است و نحوه نگرش و چگونگی سازماندهی فضای زندگی را از جنبه های مختلف روان شناختی، اجتماعی، فرهنگی، اقتصادی و...متأثر ساخته است. نكته مهم دیگر ذاتی و یا اكتسابی بودن تفاوت ها میان زن و مرد است. فراموش كردن تفاوت ها و محدود شدن به مشابهت ها، نه تنها نادرست بلكه دارای پیامدهای منفی نیز می باشد. بنابراین ویژگی های زنان و مردان در احساس، ادراک، ارزیابی محیط و دیگر ویژگی های رفتاری نمی بایست سبب غلبه حضور یكی بر دیگری گردد و فعالیت های گروه دیگر را دشوار سازد. سلامت روانی و جسمانی هر دو برای خوشبختی انسان ضروری اند، این در حالی است كه دستیابی به سلامت روان تصادفی نیست و نیل به این هدف با صرف زمان و تلاش و انرژی به دست خواهد آمد. از این رو، بنابراهمیت جایگاه بانوان در جامعه و نقش آنان در توسعة همه جانبة كشور، اطلاع از وضعیت سلامت و بهداشت بانوان و شناخت عوامل مؤثر بر آن می تواند مبنای برنامه ریزی ها و سیاست گذاری های مناسب در جهت اصلاح وضعیت و پیشرفت بانوان قرار گیرد. تامین سلامت در بانوان از عوامل مهم در ثبات و پایداری خانواده و جامعه می باشد. اختلالات روانی بویژه در این گروه بار سنگینی بر فرد و جامعه تحمیل می كند. این مطالعه با هدف بررسی وضعیت سلامت بانوان و عوامل مرتبط با آن در مراجعین به محیط های شهری حضورپذیر شیراز (پیاده راه سلامت) و در نهایت ارایه راهكارهایی جهت طراحی مطلوب محیط شهری حضورپذیر و اثرات آن بر سلامت بانوان ارائه می شود. باید توجه داشت كه تمامی این راهكارها برآمده از نگاهی متفاوت و عمیق تر به محیط اطراف انسان هاست. همچنین دستیابی به راه كارهایی عملكردی برای طراحان است كه بتوانند با شناخت دقیق تر ویژگی های حواس انسان، فضاهایی با كیفیت مطلوب تر طراحی كنند. روش تحقیق در این پژوهش به لحاظ كاركرد، بنیادی، به لحاظ هدف، اكتشافی و بر مبنای داده های اولیه و تركیبی از اطلاعات كمی و كیفی است. این مطالعه در نهایت میتواند یك پژوهش برای ارتقاء عملكرد روحی و روانی بانوان امروز و قرار دادن آنها در فضاهایی با كیفیت بالاتر باشد. در این مقاله تلاش می شود با تركیب سه مدل ارزیابی تأثیرات سلامتی فضای سبز اسكاتلند، مدل طبیعت و سلامت شورای بهداشت هلند و مدل چیسورا، مدل جامعی برای ارزیابی تأثیرات طبیعت و فضاهای سبز شهری با تأكید بر مفهوم كیفیت زندگی بانوان ارائه شود. نتایج حاكی ازآن است كه سلامت بانوان باید در ابعاد مختلف تأمین و دیدگاه های متفاوت به نقش این موجود استثنایی به گونه ای معطوف شود كه جایگاه واقعی خود را بیابد.
کلمات کلیدی : سلامت بانوان محیط شهری سلامت روان سلامت جسمی و روحی