بررسی چالش های هویت معماری شهر کابل

اسرائیل صبا¹

1) دانشجوی کارشناسی ارشد معماری، دانشکده هنر و معماری، دانشگاه یزد.

محل انتشار : اولین کنفرانس بین المللی مهندسی عمران، معماری و بازآفرینی شهری(iccar.ir)
چکیده :
شهر کابل به عنوان پایتخت افغانستان، همواره از جایگاه مهم سیاسی، فرهنگی و اقتصادی برخوردار بوده است. جنگ های داخلی و زد و بندهای قومی بار و بارها این شهر را به ویرانه تبدیل نموده است. اما از سال 1381 به این¬سو هم زمان با روی کار آمدن حکومت موقت افغانستان کار ساخت وساز شهر کابل با شتاب زیاد آغاز یافت. نفوس آن در مدت هشت سال از سه هزار نفر به چهار میلیون نفر رسید و اکنون بالای شش میلیون جمعیت در آن زندگی می¬کند، هجوم ساکنین روستا ها و شهرهای دیگر به دلایل مختلف جهت ادامه زندگی در کابل باعث شده که 70 درصد ساختمانها غیر پلانی شکل بگیرند. از این رو بیشتر آن‌ها از خدمات شهری محروم‌اند، و یک بافت عظیم مسکونی در دامنه کوه های کابل به وجودآورده اند که یک چالش جدی برای هویت معماری و فرهنگ شهرنیشینی کابل محسوب می¬گردد. تنوع قومی و فرهنگی در بافت های مسکونی سبب شده که هویت گذشته بومی کابل وکالبد معماری شهر کاملا دچار تغییر شود. درحال حاضر شهر کابل را به لحاظ فرهنگی می توان عصاره تمام افغانستان دانست، زیرا از تمام اقوام افغانستان درین شهر سکونت دارند. البته این امر بدین معنا نیست که افغانستان یعنی کابل، بلکه این شهر را می توان به عنوان نماینده و شاخصی از کل افغانستان حساب نمود، که جنگ و نا امنی، فقر و بیکاری همه را در اینجا جمع نموده است، و این رشد زودهنگام موجب بروز مسائل و مشکلات فروان گردیده است، و به علت عدم مدیریت و نبود امکانات تاهنوز هیچ پاسخ مناسب جهت رفع مشکلات ارائه نشده است به همین سبب در حال حاضر در این شهر آشفتگی¬ها و نابسامانی¬های زیاد وجود دارد. این تحقیق به دنبال بررسی چالش های معماری و تبیین هویت فرهنگی شهر کابل است. برای دست یابی به اهداف این تحقیق از روش توصیفی_تحلیلی و استفاده از شیوه های میدانی و مرور منابع، استفاده شده است، ضمن بررسی و ریشه یابی مسئله مورد نظر، راهکار هایی برای حل این وضعیت نیز پیشنهاد گردیده است.
کلمات کلیدی : افغانستان کابل معماری هویت