به‌کارگیری روش‌های تصمیم‌گیری چند معیاره AHP و TOPSIS در انتخاب روش استخراج معدن

محمدرضا احمدی¹ محسن آل بویه²

1) دانشجوی دکتری معدن گرایش استخراج، دانشگاه کاشان -
2) دانشجوی دکتری معدن گرایش استخراج، دانشگاه کاشان - mohsenalebouyeh@ grad.kashanu.ac.ir

محل انتشار : چهارمین کنفرانس بین المللی پژوهش های کاربردی در علوم و مهندسی - دانشگاه وریج بروکسل(4carse.com)
چکیده :
به‌منظور بهره‌برداری از هر ذخیره معدنی، بر اساس ویژگی‌های کانسنگ، سنگ میزبان و شرایط منطقه، یک روش استخراج انتخاب می‌شود. با انتخاب روش استخراج نامناسب، مشکلاتی در فرآیند تولید ایجاد می‌شود و حتی در برخی موارد، ادامه استخراج کانسار غیراقتصادی خواهد شد. در دهه اخیر به‌کارگیری الگوهای تصمیم‌گیری برای انتخاب روش استخراج ذخایر معدنی، موردتوجه قرارگرفته است. هدف از این مطالعه مقایسه کارایی روش‌های تصمیم‌گیری چند معیاره AHP و TOPSIS در انتخاب روش استخراج معادن است. برای این منظور معدن آهن شماره سه گل گهر واقع در استان کرمان، به‌عنوان مورد مطالعاتی انتخاب و بر اساس روش‌های امتیازدهی عددی (نیکلاس و UBC)، سه روش استخراج روباز، کندن و پر کردن، تخریب در طبقات فرعی به‌عنوان گزینه‌های اولیه تعیین گردیدند. سپس با در نظر گرفتن شاخص‌های مدیریتی، گزینه‌های اولیه به کمک الگوهای تصمیم‌گیری، رتبه‌بندی شدند و کارایی الگوها در انتخاب روش استخراج بررسی گردید. نتایج نشان می‌دهند که روش‌ AHP که بر اساس مقایسه زوجی استوار است، نسبت به روش TOPSIS برای انتخاب روش استخراج کارایی بالاتری دارد. علاوه بر این، روش AHP در مقایسه با روش TOPSIS ، به دلیل در نظر گرفتن تأثیر متقابل بین شاخص‌ها به‌عنوان بهترین الگو پیشنهاد می‌شود. پس از اجرای مدل، روش معدنکاری روباز به‌عنوان مناسب‌ترین روش استخراج برای آنومالی شماره3 معدن آهن گل گهر، معرفی گردیده است.
کلمات کلیدی : انتخاب روش استخراج امتیازدهی عددی تصمیم‌گیری چند معیاره معدن آهن شماره سه گل گهر