ارزیابی رواناب سطحی و تغذیه آب های زیرزمینی با استفاده از مدل های ریاضی(مطالعه موردی دشت ارومیه)

ایوب قلی زاده خانقاه¹ علیرضا پرویشی²

1) دانشجوی کارشناسی ارشد مهندسی عمران گرایش مهندسی و مدیریت منابع آب، دانشگاه آزاد اسلامی واحد ارومیه، ایران
2) استاد گروه عمران ، دانشگاه آزاد اسلامی واحد ارومیه، ایران

محل انتشار : دومین کنفرانس عمران، معماری و شهرسازی کشورهای جهان اسلام(cau2019.ir)
چکیده :
در مناطق خشک و نیمه خشک، منابع آب سطحی محدود بوده و در بسیاری از موارد منبع آب زیرزمینی به عنوان تنها منبع تامین آب شیرین محسوب می شود. حوضه آبریز ارومیه دارای سه رودخانه اصلی با نام های نازلوچای و باراندوزچای و شهرچای می باشد با این حال حدوداً نیمی از نیازهای مربوط به کشاورزی و حتی در بسیاری از مناطق نیازهای مربوط به شرب از طریق آب زیرزمینی تأمین می شود. در سال های اخیرعلاوه بر اینکه کاهش بارش و متعاقباً کاهش تغذیه سفره های آب زیرزمینی موجب کاهش تراز آب زیرزمینی شده است؛ برداشت مضاعف از منابع آب زیرزمینی به دلایل کاهش منابع آب سطحی و همچنین تغییرات مربوط به الگوی کشت و افزایش سطح زیر کشت بر افت کمی و کیفی منابع آب زیرزمینی تاثیرگذار بوده است. هدف از این تحقیق، شبیه سازی و ارزیابی کمی رواناب سطحی در حوضه آبریز ارومیه و بررسی تغذیه ناشی از آن و متعاقباً بررسی و ارزیابی تراز آب زیرزمینی در صورت ادامه شرایط موجود فعلی است. به این منظور مدل های Hec-HMS و Modflow مورد استفاده قرار گرفتند. نتایج تحقیق به طور متوسط نرخ کاهش رواناب در رودخانه ها را برابر با 39/0 متر مکعب در ثانیه در سال پیش بینی کرد. بررسی نتایج تغییرات کاهشی تراز آب زیرزمینی را به اندازه 5/0 متر در سال پیش بینی کرد.
کلمات کلیدی : مناطق خشک مدل Modflow مدل Hec-HMS حوضه آبریز ارومیه آب سطحی آب زیرزمینی