ویژگی ها و عناصر طراحی فضاهای بازی با رویکرد افزایش هوش هیجانی و اجتماعی کودکان

مریم رجبی جلوانی¹ محسن افشاری² نرگس سلطانی³

1) کارشناسی ارشد معماری، دانشگاه شهید اشرفی اصفهانی، ایران
2) استادیار گروه معماری و شهرسازی، دانشگاه هنر اصفهان، ایران
3) استاد گروه معماری و شهرسازی، دانشگاه شهید اشرفی اصفهانی، ایران

محل انتشار : دومین کنفرانس عمران، معماری و شهرسازی کشورهای جهان اسلام(cau2019.ir)
چکیده :
فضاهایی که کودک در آن حضور می یابد در شکل گیری شخصیت، رفتار و رشد او موثر است. طراحی محیط های آموزشی و بازی، با توجه به ویژگی های جسمی و الگوهای رفتاری کودکان می تواند به افزایش هوش هیجانی و اجتماعی کمک کرده و در نهایت سبب رشد همه جانبه آنان می گردد. در این راستا فضاهای بازی باید به گونه ای طراحی شوند که به عنوان بهترین مربی برای کودک و فراهم کننده شرایطی برای ارتقاء هوش هیجانی و اجتماعی کودک باشد. هدف این مقاله مروری بر پژوهش های انجام شده در زمینة عوامل محیطی مؤثر بر ارتقاء هوش هیجانی و اجتماعی در جهت پرورش هیجانات و ارتباطات اجتماعی کودکان است. پژوهش حاضر با استفاده از روش توصیفی_تحلیلی به این موضوع می پردازد که عوامل محیطی مؤثر بر ارتقاء هوش هیجانی و اجتماعی کودک کدامند؟ و با استفاده از روش کتابخانه ای به بررسی پیشینه پژوهش در زمینة بازی و هیجانات کودک می پردازد. اثر بخشی این محیط ها به گونه ای است که مجموع این عوامل در کنار یکدیگر و با رعایت اصول معماری شرایطی را فراهم می کنند تا کودکان بتوانند راحت تر با چالش های رفتاری روبه رو گردند. نتایج این پژوهش نشان می دهد تأثیر پارامترهای معماری، شامل عوامل محیط فیزیکی و طبیعی، انعطاف پذیری، شکل و وسعت فضاها، نور، رنگ، تزئینات و فرم بر میزان افزایش هوش هیجانی و اجتماعی کودکان موثر هستند. انجام فعالیت ها و بازی در محیط های مطلوب، بستر مناسبی جهت افزایش هوش هیجانی و اجتماعی فراهم می آورد.
کلمات کلیدی : کودک فضاهای بازی معماری آموزش هوش هیجانی و اجتماعی