تبیین معیارهای سرزندگی در معماری فضاهای تجاری

سانوش فلاح‌دار¹ سید محسن موسوی²

1) دانشجوی کارشناسی ارشد معماری دانشگاه بین‌المللی امام خمینی (ره)، قزوین، ایران،
2) دانشجوی کارشناسی ارشد معماری دانشگاه بین‌المللی امام خمینی (ره)، قزوین، ایران،

محل انتشار : پنجمین کنفرانس بین المللی پژوهش در علوم و مهندسی و دومین کنگره بین المللی عمران، معماری و شهرسازی آسیا(5icrsie.com)
چکیده :
از مشکلات جدی امروزه در عصر تکنولوژی، کاهش احساس شادی و سرزندگی است. از آن‌جا که رسالت هنر معماری بهبود وضعیت زیستی بشر از طریق افزایش کیفیت فضا می‌باشد و این امر زمانی محقق می‌شود که نه‌تنها پاسخگوی جنبه‌های عملکردی و زیبایی‌شناختی باشد، بلکه نیازهای روانی افراد را نیز برآورده سازد. لذا می‌توان سرزندگی را جزئی جدایی‌ناپذیر از یک معماری مطلوب دانست. این پژوهش با این پیش‌فرض که سرزندگی در معماری سبب تقویت کیفیت فضایی شده و به جذب گروه‌های مختلف سنی در فضای عمومی کمک می‌کند، در پی پاسخگویی به این دو سؤال است که: اصولاً چه فضاهایی می‌تواند باعث ایجاد تعاملات اجتماعی و تبادلات فرهنگی گردد و همچنین این فضا دارای چه ویژگی‌ها و مؤلفه‌هایی باشد که زمینه‌ساز تبادلات فرهنگی، تعاملات اجتماعی و در نتیجه بالارفتن سرزندگی و کیفیت فضایی شود؟ برای پاسخ به سؤالات، این پژوهش به مطالعه تئوری‌های ساختاری شکل دهنده‌ی مجتمع‌های تجاری و تفریحی می‌پردازد. در ادامه با بررسی تأثیرات حضور مراکز خرید در فضاهای شهری به عنوان فضایی اجتماعی به نظرات محققین در رابطه با بهبود شاخصه اجتماعی و سرزندگی فضاهای جمعی و در نتیجه پویایی و فعال بودن مراکز خرید اشاره می‌گردد. این گونه به نظر می‌رسد که برای بهبود تعاملات اجتماعی میان اقشار متنوع خریداران، طراحی فضایی با کاربری‌های متنوع ولی در ارتباط با یکدیگر تأثیرگذار خواهد بود. در ادامه اصول کلی طراحی در مراکز تجاری – فرهنگی بررسی شده است.
کلمات کلیدی : مجتمع تجاری فرهنگی تعاملات اجتماعی سرزندگی کیفیت فضایی