تناسب سنجی واحدهای اراضی برای زون بندی مناطق تحت حفاظت

نغمه شریفی¹ افشین دانه کار² مریم رباطی³

1) دانشجوی محیط زیست،دانشگاه ازاد، واحد علوم و تحقیقات،
2) استاد دانشگاه تهران، گروه محیط زیست، دانشكده منابع طبيعي، دانشگاه تهران، ایران
3) استادیار دانشگاه علوم و تحقیقات، گروه علوم و مهندسي محيط زيست،دانشكده منابع طبيعي و محيط زيست،دانشگاه علوم و تحقيقات،تهران،ايران،

محل انتشار : کنفرانس بین المللی روند های نو در مهندسی، علوم و تکنولوژی(etest2020.com)
چکیده :
بررسي منابع اراضي و سنجش استعداد آنها يك شيوه اطمينان بخش براي دستيابي به توسعه پايدار و يكي از منابع مهم تصميم گيري براي طرح ريزي و زونبندي سرزمين است. از آنجایی که ارزيابي منابع اراضي تاكنون براي طرح ريزي مديريتي مناطق تحت حفاظت مورد استفاده قرار نگرفته است، اين مطالعه با هدف كاربرد اين دسته از اطلاعات سرزميني براي زونبندي مناطق تحت حفاظت به انجام رسيده است. در كل كشور، 295 واحد اراضي در قالب 9 تيپ اصلي شناسائي شده¬است، که در این مطالعه جهت بررسی تناسب واحدهای اراضی، از دامنه هاي شايستگي (فاكتور و محدوديت) پارامترهای زميني مرتبط با كيفيت واحدهاي اراضي شامل تغييرات ارتفاعي زمين، رخنمون زمين، بافت خاك، عمق خاك و كيفيت خاك به عنوان عوامل تصمیم گیرنده و مهم، در 252 واحد اراضی استفاده شد. سپس تناسب سنجي هر یک از واحدهاي اراضی جهت توسعه و انتخاب زونهای یازده گانه مناطق تحت حفاظت كشور صورت گرفت. درمجموع 22 دسته از واحدهای اراضی، یعنی حدود 9 درصد آنها، برای حداقل يكي از زون هاي مناطق تحت حفاظت، توسعه پذیر تشخيص داده شد. 14 دسته از واحدهاي اراضي جهت استقرار زون بازسازی و احیا مناسب تشخيص داده شد و الباقی واحدها به دلیل داشتن پارامترهای نامناسب، حساسیت و آسیب پذیری بالا، صرفا براي توسعه و استقرار زون و فعاليتهاي حفاظتي مناسب بودند. واحدهای اراضی، به عنوان واحدهای چند مولفه وابسته به سطح زمين، میتوانند به عنوان معيار جبراني، جایگزین مولفه های خاکی در تهيه طرح مديريت مناطق تحت حفاظت و زونبندي آنها مورد توجه قرار گيرند.
کلمات کلیدی : منابع اراضي تيپ اراضي واحد اراضي مناطق تحت حفاظت زون بندي طرح ريزي مديريتي