نقش عمان در راهبرد امنیتی ایران در تنگه هرمز: مطالعه موردی ژئوپلیتیک فرهنگی، قومی و سیاسی عمان

جناب آقای دکتر حیدر لطفی¹ جناب آقای دکتر علی کرمی² آقای رضا پیوندی³

1) دانشیار جغرافیای سیاسی و گردشگری، واحد گرمسار، دانشگاه آزاد اسلامی، گرمسار، ایران
2) فارغ التحصیل دکترای مطالعات منطقه ای دانشگاه تهران
3) دانشجوی کارشناسی ارشد جغرافیای سیاسی، واجد گرمسار، دانشگاه آزاد اسلامی، گرمسار، ایران.

محل انتشار : سومین کنگره بین المللی علوم، مهندسی و تکنولوژی - هامبورگ(germanconf.com)
چکیده :
تنگه هرمز یکی از مهم¬ترین کارت¬های بازی امنیتی در خلیج فارس محسوب می¬شود که دارای قوت و ضعف¬های داخلی و فرصت¬ها و تهدیدات خارجی در راهبرد امنیتی ایران است. یکی از متغیرهایی که بر راهبرد امنیت ملی ایران در تنکه هرمز تاثیر کم و بیش ثابتی دارد کشور عمان است. بی‌شک تحلیل ژئوپلیتیک فرهنگی، قومی و سیاسی عمان از لحاظ قوت¬ها و ضعف¬های داخلی و نیز فرصت و تهدیدات بیرونی می¬تواند نقش مهمی در تدوین استراتژی کارآمد در راهبرد امنیتی ایران در تنگه هرمز ایفا نماید. سؤال اصلی مقاله این است که قوت‌ها و ضعف‌ها و نیز فرصت¬ها و تهدیدات ژئوپلیتیک فرهنگی، قومی و سیاسی عمان در تدوین راهبرد امنیتی ایران در تنگه هرمز کدام¬اند؟ این مقاله با استفاده از مدل سوآت به منظور دسته‌بندی عوامل مهم درونی و بیرونی اثرگذار بر ابعاد فرهنگی، قومی و سیاسی عمان و شناسایی توانایی‌ها، کاستی‌ها، فرصت‌ها و تهدیدات فرهنگی، قومی و سیاسی عمان در تدوین راهبرد امنیتی ایران در تنگه هرمز انجام شده است و برای سنجش وزن سنجه¬ها نیز از فرایند تحلیل سلسله مراتبی¬(AHP) -استفاده شده است. جامعه آماری پژوهش نیز دانشجویان کارشناسی ارشد و دکترای جغرافیای سیاسی و نیز روابط بین‌الملل دانشگاه¬های تهران است و حجم نمونه نیز 100 نفر تعیین شده است. نتایج این مقاله نشان می¬دهد که استراتژی¬های تدافعی (WT)¬مطلوب¬ترین استراتژی در تدوین راهبرد امنیتی ایران در تنگه هرمز با توجه به قوت¬ها و ضعف¬ها و نیز فرصت¬ها و تهدیدات ژئوپلیتیک فرهنگی، قومی و سیاسی عمان است. هدف از این استراتژی، کم کردن نقاط ضعف داخلی و پرهیز از تهدیدات ناشی از محیط خارجی است. این راهبرد مربوط به وضعیت خارجی تنگه هرمز است و نقاط مثبت¬(فرصت¬های) آن را در ارتباط با بیرون ارزیابی می‌کند. این راهبرد براساس توانمندی¬های تنگه هرمز در مقابل تهدیدات بنا شده‌ است و هدف آن افزایش توانمندی‌های موجود و کاهش تهدیدات است.
کلمات کلیدی : تنگه هرمز ایران عمان سوآت امنیت