تهيه نقشه پوشش گياهي و پايش تغييرات آن با استفاده از تکنیک‌های سنجش از دور و تصاویر لندست در بازه زمانی 1991 تا 2018 (مطالعه موردی سد کارون 3)

هنگامه شکوهیده¹ مهدی پژوهش² زهراحیدری قهفرخی³

1) کارشناسی ارشد مهندسی حفاظت آب و خاک، دانشکده منابع طبیعی و علوم زمین دانشگاه شهرکرد
2) استادیار حفاظت آب و خاک، دانشکده منابع طبیعی و علوم زمین دانشگاه شهرکرد
3) دانشجوی دکتری مرتع‌داری، دانشکده منابع طبیعی و علوم زمین دانشگاه شهرکرد

محل انتشار : پنجمین کنگره بین المللی توسعه کشاورزی، منابع طبیعی، محیط زیست و گردشگری ایران(5icsda.ir)
چکیده :
چکیده شناخت ویژگی‌های پوشش‌های گیاهي و روابط موجود در بين گونه‌های گياهي و نيز عوامل محیطي همواره مورد توجه بوم شناسان بوده است. برخی از عوارض سطح زمین نظیر پوشش گیاهی، به دلایل مختلف در اثر عوامل طبیعی و یا انسانی دچار تغییر می‌شوند که شرایط و عملکرد اکوسیستم را تحت تأثیر قرار می‌دهند؛ بنابراین نیاز به آشکار سازی، پیش‌بینی و مراقبت چنین تغییراتی در یک اکوسیستم از اهمیت بسیاری برخوردار است. هدف از اجرای این پژوهش ارزیابی روند تغییرات پوشش گیاهی سد کارون 3 در یک بازه زمانی 27 ساله (سال 1991 تا 2018) و بررسی دلایل این تغییرات به کمک سنجش از دور و سیستم اطلاعات جغرافیایی می‌باشد. برای تهیه نقشه‌های پوشش زمین سال 1991 و 2018 از تصاویر ماهواره لندست TM و OLI استفاده شد و مقدار شاخص NDVI برای دو سال محاسبه گردید. هم‌چنین به منظور بررسي تغييرات كيفي پوشش گياهي مقادير عددي اين شاخص به 4 كلاس مختلف مناطق آبی، اراضی با پوشش انبوه، اراضی با پوشش تنک و اراضی بدون پوشش طبقه‌بندی شد. نتایج نشان داد تغييرات پوشش گياهي در طي 27 سال براي منطقه مورد مطالعه گسترده بوده است و به طوری که اراضی با پوشش تنک، بدون پوشش و مناطق آبی افزایش مساحت و اراضی با پوشش انبوه کاهش مساحت را داشته است. بیشترین افزایش مساحت در اراضی با پوشش تنک صورت گرفته، به گونه‌ای که از 94/525 کیلومترمربع در سال 1991 به 63/999 کیلومترمربع در سال 2018 افزایش یافته است. همچنین بیشترین کاهش مساحت در اراضی با پوشش انبوه می‌باشد که از 62/1864 کیلومترمربع در سال 1991 به 95/1127 کیلومترمربع در سال 2018 رسیده است؛ بنابراین با توجه به نتایج تخریب پوشش گیاهی منطقه، عواقب زیست محیطی بسیاری را در آینده به دنبال خواهد داشت.
کلمات کلیدی : واژه‌های کلیدی: NDVI سنجش از دور تصاویر ماهواره‌ای پوشش گیاهی.