سنجش و تحلیل عوامل مؤثر بر توسعه گردشگری پایدار (مورد پژوهی: شهرستان قوچان)

حجت حاتمی¹ اعظم صدری²

1) استادیار گروه شهرسازی/ موسسه آموزش عالی بینالود، طرقبه،
2) دانشجوی کارشناسی ارشد مدیریت شهری/ موسسه آموزش عالی بینالود، طرقبه،

محل انتشار : هفتمین کنگره سالانه بین المللی عمران، معماری و توسعه شهری(7icsau.com)
چکیده :
چكيده اﻣﺮوزه ﮔﺮدﺷﮕﺮي به‌مثابه یک صنعت سودآور و اقتصادی در دﻧﯿﺎ ﻣﻄﺮح ﺑﻮده و اﻫﻤﯿﺖ روزاﻓﺰون آن ﻣﻮﺟﺐ ﺷﺪه ﺗﺎ نه‌تنها به‌عنوان ﯾﮏ ﺻﻨﻌﺖ ﺑﻠﮑﻪ به‌عنوان ﺻﻨﻌﺘﯽ درآﻣﺪزا، داراي قابلیت‌های ﻓﺮاوان رﺷﺪ و ﺗﻮﺳﻌﻪ و اﯾﺠﺎد اﺛﺮات ﻣﺜﺒﺖ اﻗﺘﺼﺎدي ﺷﻨﺎﺧﺘﻪ ﺷﻮد. گردشگري عبارت است از مجموعه فعالیت‌هایی که یک فـرد براي استراحت و کار یا دلایل دیگر به محیطی غیر از مـحـیـط معمول زندگی خویش سفرکرده و بیشتر از یک‌شب و کمتر از یک سال متوالی در آنجا اقامت کند. توسعه گردشگری در یک منطقه، ﻋﺎﻣﻞ ﻣﺆﺛﺮي برای ﻣﻘﺎﺑﻠﻪ ﺑﺎ ﻓﻘﺮ محسوب می¬شود و ﻣﻮﺟﺐ اﻓﺰاﯾﺶ درآﻣﺪ ﻗﺸﺮﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ، ﮐﺎﻫﺶ ﺑﯿﮑﺎري، روﻧﻖ اﻗﺘﺼﺎدي و درنتیجه ﺑﻬﺒﻮد ﮐﯿﻔﯿﺖ زﻧﺪﮔﯽ ﻣﺮدم و اﻓﺰاﯾﺶ رﻓﺎه اﺟﺘﻤﺎﻋﯽ می‌شود. ازاین‌رو، طی سال¬های اخیر، برنامه‌های عملی و سیاست‌های ﮐﻼن برنامه‌ریزی و توسعه¬ی ﮔﺮدﺷﮕﺮي چه در سطح ملی و چه در سطح بین‌المللی موردتوجه برنامه ریزان دولتی و شرکت‌های خصوصی قرارگرفته است؛ بنابراین ﺻﻨﻌﺖ ﮔﺮدﺷﮕﺮي ﻣﺸﺮوط ﺑﺮ اﯾﻨﮑﻪ نظام‌مند، دانش‌محور و دوﺳﺘﺪار ﻣﺤﯿﻂ ﺑﺎﺷﺪ، می‌تواند به‌عنوان ﯾﮑﯽ از متنوع‌ترین و کم‌هزینه‌ترین بخش‌های اﻗﺘﺼﺎدي در دﺳﺖﯾﺎﺑﯽ ﺑﻪ ﺗﻮﺳﻌﻪ ﭘﺎﯾﺪار ﻣﻨﺎﻃﻖ اﯾﻔﺎي ﻧﻘﺶ ﮐﻨﺪ. بدین ترتیب، پژوهش حاضر بر آن است تا به ارزیابی و تحلیل عوامل مؤثر بر توسعه گردشگری پایدار در شهرستان قوچان بپردازد. درنتیجه این پژوهش، از حیث روش جز پژوهش¬های کیفی، به لحاظ هدف جز پژوهش¬های کاربردی و به لحاظ ماهیت در زمره¬یِ پژوهش¬های توصیفی- تحلیلی است. روش جمع¬آوری اطلاعات این پژوهش مبتنی بر پیمایش اجتماعی (ابزار پرسش¬نامه) و منابع کتابخانه¬ای و مرور اسنادی بوده و با استفاده از فرمول کوکران تعداد 385 نفر از شهرستان قوچان مورد پرسشگری قرار گرفتند. همچنین برای تجزیه¬و¬تحلیل اطلاعات حاصل از پرسش¬نامه پژوهش از آزمون تی تک نمونه¬ای بهره گرفته‌شده است. نتایج این پژوهش حاکی از آن است که شهرستان قوچان از منظر مقوله¬های تأثیرگذار بر توسعه گردشگری پایدار ازجمله زیرساخت¬های گردشگری، توان اقتصادی، توان طبیعی، توان جمعیتی- اجتماعی و تسهیلات گردشگری از وضعیت مناسبی برخوردار است.
کلمات کلیدی : واژه‌هاي كليدي: گردشگری گردشگری پایدار توسعه پایدار شهرستان قوچان