بررسي تزيينات کاشی‌کاری عمارت چهل‌ستون قزوين

سمیر بخشی¹ سپیده بخشی² داوود احمدی³

1) دانشجوی کارشناسی ارشد مطالعات معماری ایران
2) دانشجوی کارشناسی ارشد مطالعات معماری ایران
3) دانشجوی کارشناسی ارشد مطالعات معماری ایران

محل انتشار : پنجمین کنفرانس بین المللی پژوهش های کاربردی در علوم و مهندسی - آمستردام (5carse.com)
چکیده :
تزیینات یکی از هنرهای تفکیک‌ناپذیر معماری در بناهای ایرانی است که معماران از دیرباز از این هنر جهت ایجاد منظر بصری زیبا و منحصربه‌فرد در بناهای مختلف ازجمله کاخ‌ها استفاده کرده‌اند. هرچند که هنر در دوره قاجار صلابت و اصالت گذشته خود را از دست داد و با مضامین غربی درآمیخت اما دارای یکی از غنی‌ترین این تزیینات است و اهمیت لازم را برای بررسی این تزیینات در راستای حفظ و زنده نگه‌داشتن این هنر،فراهم کرده است. در دوره شاه‌تهماسب بناهاي قابل‌توجهی در قزوين بنا گرديد كه متأسفانه اكثر آن‌ها از بين رفته و تنها بنای باقيمانده كاخ چهل‌ستون و سر در عالی‌قاپو است.بنابراین مستندسازی از تزيينات کاشی‌کاری عمارت چهل‌ستون و مشخص كردن مضامين آن‌ها براي حفظ آثار و استفاده در مرمت سال‌های پيش روي بنا ضروری است، این بنا در دوره صفویه و زمانی که قزوین پایتخت بود به کلاه‌فرنگی مشهور بود که در دوره قاجاریه ، بازسازی شد و چهل‌ستون نام گرفت. این پژوهش به روش تحقیقی توصیفی تدوین‌شده است و پس از پاسخ به پرسش‌های تحقیق به این نتیجه می‌رسد که نقش‌مایه کاشی‌ها از حالت تزیینی و شکل‌های ساده‌شده ، هندسی ، اسلیمی ، نقوش و رنگ‌های تخت ، به اشکال واقع‌گرا و طبیعت‌گرا و حتى تحول در موضوعات و ترسیم چهره افراد و روایت‌های مختلف اجتماعی و نماد حکومتی درآمده‌اند.
کلمات کلیدی : کاشی‌کاری تزيينات عمارت چهل‌ستون هنرهای ایرانی