سبک‌شناسی در ویرایش متون معاصر

یدالله شکری¹ محبوبه حاجی آقائی²

1) استادیار زبان و ادبیات فارسی دانشگاه سمنان
2) کارشناس ارشد زبان و ادبیات فارسی دانشگاه سمنان

محل انتشار : همایش ملی نگارش و ویرایش زبان فارسی(farsiuma.ir)
چکیده :
«زبان» نظام بسیار گسترده‌ای است که از ساخت‌های گوناگونی، چون واژه، عبارت، گروه و ... تشکیل شده است. این ساخت‌ها امکان تولید ساختارها و انواع گوناگون نثر را فراهم می‌آورد. بررسی این ساختارها و شیوۀ کاربرد زبان در گونه‌های متفاوت نثر، دانش «سبک‌شناسی» را شکل می‌دهد که شناخت و آگاهی از آن در ویرایش آثار اهمیت بسیاری دارد؛ زیرا هر یک از این ساختارها ویرایش خاصی را می‌طلبد. به عبارتی، ویرایش در هر اثری بسته به سبک شخصی مؤلف و سبک عمومی اثر متفاوت است. این پژوهش به دنبال بررسی اهمیت دانش سبک‌شناسی در متون معاصر و حدود اختیارات ویراستار در ویرایش آثار مختلف بر اساس حوزۀ محتوایی اثر است؛ زیرا مؤلف هر نوع اثری افزون بر اینکه متأثر از سبک دوره است، سبک فردی خود را دارد. نتایج پژوهش نشان می‌دهد، ویرایش هر ساختار و اثری متناسب با محتوا و شیوۀ نویسنده متفاوت است و با ادبی‌تر شدن متن و استفاده نویسنده از سبک شخصی اختیارات ویراستار کمتر و با علمی‌تر شدن آن اختیارات ویراستار و ضرورت ویرایش بیشتر می‌شود؛ لذا شناخت دانش سبک لازمه ویرایش هر اثری است و ویراستاران باید به آن توجه کنند.
کلمات کلیدی : سبک عمومی سبک شخصی ویرایش انواع نثر