مقایسه کارایی روش‌های مختلف آبیاری تحت تنش خشکی بر شاخص‌های رشدی گیاه سنجد

جواد علائی¹ مهدی کوچک زاده² فرود شریفی³

1) فارغ التحصیل کارشناسی ارشد دانشگاه تربیت مدرس
2) دانشیار گروه آبیاری و زهکشی دانشگاه تربیت مدرس
3) دانشیار مهندسی منابع آب (هیدرلوژی)، پژوهشکده حفاظت خاک و

محل انتشار : سومین کنگره بین المللی مهندسی، فناوری و نوآوری(eticong.com/3rd)
چکیده :
تأمین نیاز آبی گیاه و آبیاری با شیوه‌ای متعارف در مناطق کوهستانی با مشکلات عدیده اجرایی همراه بوده و روش‌های رایج تامین نیاز آبی غالباً از نظر اقتصادی مقرون به صرفه نمی‌باشند، لذا ضرورت استفاده از روش‌های نوین در این مناطق احساس می شود. پژوهش حاضر با هدف مقایسه روش‌های آبیاری آبگلدان گرواسیس واترباکس، آبگلدان بومی، صفحات پلانت‌بک، آبیاری مستقیم ریشه با لوله عمودی عمقی وآبیاری تشتکی تحت تنش خشکی در استقرار گیاه سنجد در منطقه وردیج واقع در استان تهران انجام شد. نیاز آبی و برنامه‌ریزی آبیاری درخت سنجد طی هفت ماه (فروردین تا مهرماه) در عرصه مورد مطالعه تعیین شد. تأثیر سیستم های مختلف آبیاری فوق الذکر در سه سطح مختلف تأمین 60، 80 و 100 درصد نیاز آبیاری در طول فصل رشد بر ارتفاع، قطر یقه، تاج پوشش و رطوبت خاک اطراف نهال سنجد مورد بررسی قرار گرفت. طبق نتایج بدست آمده، در سال اول بعد از کشت مقدار نیاز خالص آبیاری در پنج ماه از سال با مقدار 30 لیتر در زمینی به مساحت 500 متر مربع با دور آبیاری 15 روز برای هر درخت تامین گردید. نتایج بخش دوم این پژوهش نشان داد که اثر تنش خشکی بر ارتفاع، قطر یقه، تاج پوشش و رطوبت خاک اطراف نهال سنجد معنی‌دار نشد (05/0 > p). اثر سیستم آبیاری بر ارتفاع و تاج پوشش و رطوبت خاک معنی‌دار نشد (05/0>p) اما بر قطر یقه نهال سنجد معنی‌دار شد (05/0 <p). با توجه به نتایج بدست آمده، تنش خشکی 60 درصد نیاز آبیاری با وجود صرفه جویی 20 و 40 درصدی نسبت به سایر تنش‌ها اختلاف معنی‌داری نداشت. همچنین سیستم آبگلدان بومی نسبت به بقیه سیستم‌ها ارحجیت داشت، اما تحقیقات بیشتری جهت کارایی آن‌ها در شرایط مختلف، موردنیاز است.
کلمات کلیدی : آبگلدان بومی سنجد شاخص‌های رشد نیاز آبی وردیج