معناشناسی مکان در فضای باز مجتمع‌های مسکونی بر اساس نظریه هنجاری کوین لینچ

مریم اسکندری¹ لیدا بلیلان²

1) استادیار گروه معماری دانشگاه آزاد اسلامی واحد میاندوآب، ایران
2) دانشیار گروه معماری دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز، ایران

محل انتشار : سومین کنگره بین المللی مهندسی، فناوری و نوآوری(eticong.com/3rd)
چکیده :
در مواجهه با بحران‌هایی از قبیل گسست معنا و هویت به واسطه ظهور پدیده‌هایی چون جهانی شدن، پرداختن به مفاهیم معنایی مکان و چگونگی ارتباط افراد و مکان، حائز اهمیت است. از بین رفتن پیوند نزدیک مسکن با محیط و عدم تعلق به مکان در خانه‌های معاصر، اتفاقی است که به دلیل از بین رفتن جایگاه ارزشی فضای باز و عدم توجه به طراحی این فضا در مجموعه‌های مسکونی، رخ داده است. هدف این پژوهش جست و جوی چارچوبی منعطف برای تبیین چگونگی تعامل ساکنین با مکان در محیط‌های باز مسکونی است. پرسش اصلی این است که برای ارتقاء حس مکان در فضای باز مجتمع‌های مسکونی، با چه چارچوبی مؤلفه‌های محیط کالبدی (عینی) و محیط روانشناختی (ذهنی)، بر مبنای نظریه هنجاری لینچ ، در ارتباط و تعادل قرار می‌گیرند؟ و همچنین مؤلفه‌های محیطی مؤثر برای تحقق معنا، با توجه به نظریه هنجاری لینچ، در چند سطح قابل دسته‌بندی هستند؟ بدین منظور در این نوشتار با روش تحلیل محتوا و با طرح نظریه هنجاری کوین لینچ اندیشمند مطرح قرن حاضر در حوزه مکان، چارچوب نظری پژوهش شکل گرفت و منجر به تدقیق چارچوب تحلیلی پیشنهادی در راستای ارتقاء حس مکان گردید. و نیز مؤلفه‌های محیطی تأثیر‌گذار برای تحقق معنا در فضای باز مجتمع‌های مسکونی، در سه سطح، از کل به جزء، در قالب نمودار، دسته‌بندی شده است تا گامی باشد در جهت طراحی با کیفیت فضای باز مجموعه‌های مسکونی که با فراهم کردن بستر شکل‌گیری زندگی اجتماعی، به شکل معناداری، کیفیت و مطلوبیت محیط زندگی معاصر را تحت تأثیر قرار می‌دهند.
کلمات کلیدی : معنا مکان فضای باز کوین لینچ نظریه هنجاری