احداث کمربند سبز راهکار مبارزه با پدیده بیابان زایی

محمدعلی حکیم زاده اردکانی¹ مطهره اسفندیاری²

1) دانشیار
2) محقق پسادکتری

محل انتشار : دومین کنفرانس ملی مدیریت سبز پسماند(gmbtuma.ir/2nd)
چکیده :
بیابان‌زایی و نخریب سرزمین از جمله تهدیدهای گسترده و پیچیده زیست‌محیطی، با ابعاد مختلف فنی، اقتصادی و اجتماعی، به‌عنوان سومین معضل جامعه جهانی بعد از تغییرات اقلیمی و کمبود آب شیرین محسوب می‌شود که زندگی بشر وابسته به مهار آن است. علی رغم اینکه بیابان‌زایی یک مشکل جهانی است اما مهار آن نیاز به راهکارهای محلی دارد. احداث کمربند سبز یکی از راههای این مبارزه با این معضل جهانی است. گیاهان سبز به عنوان یک فیلتر به منظور کاهش آلودگی هوا با جذب، انباشت و یا با متابولیسم¬های خود، بدون کاهش شدید رشد و با وارد نمودن اکسیژن به جو در جهت بهبود کیفیت هوا عمل می¬کنند و در این میان گونه¬های بومی نسبت به گونه¬های غیر بومی کشت شده برتری دارند درختان نقش مهمی در نظارت و حفظ تعادل اکولوژیکی دارند و همچنین سطح برگ عامل بسیار مهمی برای نفوذ، جذب و انباشت آلاینده¬های هوا در جهت کاهش سطح آلودگی در محیط زیست می¬باشد درختان به دلیل داشتن مكانیسم¬هاي بازدارنده قوي مقاومت بیشتري در برابر طوفان¬هاي گردوغبار دارند. با احداث کمربند سبز در نقاطی از جهان مانند شمال آفریقا و چین به نتایج قابل توجهی در رابطه با مهار بیابان زایی دست یافته اند. احیای جنگل و پوشش گیاهی با محوریت برنامه‌های گسترده کاشت درختان و درختچه‌ها، این پتانسیل را دارد تا وضعیت خود را تغییر داده و زمین‌های تخریب‌شده را احیا و اصلاح نماید. از این¬رو تهیه¬ی طرح¬هایی برای مبارزه با بیابانی شدن از اهمیت زیادی برخوردارند. از طرفی تأثیر چنین تغییر بزرگ و پیچیده¬ای در محیط می¬تواند سال¬هابه طول انجامد. از نتایج پژوهشی چنین برمی‌آید که کمربند سبز در مقایسه با دیگر روشها، پوشش گیاهی را بهبود و طوفان‌های ماسه را به میزان چشمگیری کاهش داده است بنابراین در کشور ما نیز جهت مقابله با روند بیابان‌زایی، می‌توان از احداث کمربندهای سبز در اطراف شهرها بهره جست.
کلمات کلیدی : کلمات کلیدی: بیابان¬زدایی کمربند سبز تخریب سرزمین.