بررسی نقش مدرسه در هویت یابی و استعدادیابی دانش‌آموزان

حافظ تره باری¹ ساناز ابراهیمی²

1) دکترای تخصصی علوم تربیتی، عضو هیئت علمی دانشگاه فرهنگیان پردیس بنت‌الهدی صدر اردبیل، اردبیل، ایران
2) دانشجوی کارشناسی رشته آموزش زبان انگلیسی، دانشگاه فرهنگیان پردیس بنت‌ الهدی صدر اردبیل، اردبیل، ایران

محل انتشار : اولین همایش ملی علمی دانشجویی روان‌شناسی(cpssuma.ir)
چکیده :
پژوهش حاضر با هدف پی‌بردن به نقش مدارس در شکل‌گیری هویت فردی و اجتماعی و کشف استعدادهای فردی دانش‌آموزان انجام گرفته‌است. هویت مجموعه‌ای از آرزوها، خواسته‌ها، اهداف، اعتقادات و استعدادهای شخص است و عواملی نظیر خانواده، مدرسه، رسانه‌های جمعی، گروه‌های همسالان و نظام اجتماعی در رشد و تکامل آن تاثیر دارد. اهمیت پردازش به هویت دانش‌آموز در این نکته است که انسان در دوران نوجوانی با پرسش‌هایی مفهومی درباره کیستی، اهداف و توانایی‌های خود مواجه می‌شود. مدرسه به‌ عنوان خرده نظام اجتماعی که به طور عمده در زندگی نوجوان حضور دارد می‌تواند از طرق مختلف در دستیابی یا عدم دستیابی به پاسخ این سوال او را تحت تاثیر قرار دهد. روش به‌کار گرفته‌شده برای این پژوهش یکی از رویکردهای تحقیقات کیفی به‌نام پژوهش‌روایی است. برای جمع‌آوری اطلاعات از ابزار مصاحبه نیمه‌ساختاریافته استفاده‌ شده‌است. پس از جمع‌آوری داده‌ها و تحلیل آن‌ها ۱۴۷ کد اولیه به‌دست‌آمد که پس از مرور و فرایند حذف و ادغام تعداد آن‌ها به ۱۳۵ کاهش یافت. از این تعداد پس از انجام مقوله‌بندی ۱۰ مقوله ‌اولیه و در نهایت ۳ مقوله نهایی به‌دست آمد که در تحلیل نتایج استفاده‌شد. نتایج پژوهش نشان داد که عملکرد مدرسه بر روی شکل‌گیری هویت و استعدادیابی دانش‌آموزان تاثیر مستقیم دارد. طبق اصول اجرایی تعیین‌شده، مدارس امکان ایجاد شرایط لازم برای رشد و تکوین استعدادها و هویت دانش‌آموزان را دارا می‌باشند و مطابق قوانین مشخص‌شده، هر مدرسه‌ای موظف است تمام توانایی خود را در شناخت دانش‌آموزان به‌کارگیرد. طبق نتایج به‌دست‌آمده تحقق این امر تا حد زیادی وابسته به همکاری بین اولیای مدرسه و عملکرد صحیح آن‌هاست.
کلمات کلیدی : آموزش و پرورش مدرسه روانشناسی تربیتی هویت