بازشناسانی پتانسیل‌های معماری سنتی در راستای خلق محیط‌های پاسخده و تاب‌آور، با الگو گرفتن از فضاهای چند عملکردی معماری ایرانی و ژاپنی

بازشناسانی پتانسیل‌های معماری سنتی در راستای خلق محیط‌های پاسخده و تاب‌آور، با الگو گرفتن از فضاهای چند عملکردی معماری ایرانی و ژاپنی

سمیه باقری هشی1 محمدرضا لیلیان2

1) دانشجو کارشناسی ارشد معماری، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد پرند، ایران.
2) 2- دکتری معماری، استاد و عضو هیئت علمی گروه معماری، دانشگاه آزاد اسلامی واحد پرند، ایران.

محل انتشار : کنفرانس ملی معماری، عمران، شهرسازی و افق های هنر اسلامی در بیانیه گام دوم انقلاب (icacu.ir)
چکیده :
طی سال‌های اخیر، با گسترش جمعیت شهرها و وضع قوانین‌جدید شهرسازی، و اعمال تغییرات در ساختار اجتماعی، فرهنگی و سیاسی، نوع نگرش و زندگی مردم، دستخوش تغییراتی شده است؛ وضع قانون(40-60)، برای ساماندهی به نظام شهری و مسکونی و نیز تقلیل سرانه فضایی 20- 30 مترمربع به ازای هر نفر، اگرچه در جایگاه و شرایط زمانی راه‌کارهایی مناسب به نظر می‌آیند، اما در عین حال باید به این نکته هم توجه نمود که، اعمال این قوانین و ضوابط، عدم وجود فضاهای کاربردی در خانه‌ها، تقلیل کیفیت فضایی، تغییر در سبک‌زندگی و البته نادیده گرفتن حقوق انسان‌ها را موجب شده؛ به طوری که امروزه خانه‌ها توانایی پاسخ‌دهی مناسب به نیازهای بنیادین افراد و تأمین استانداردهای فضایی که شامل استانداردهای فیزیکی و روانی می‌شود را ندارند. این در حالی است که بحران جهانی و شیوع پاندمی و به دنبال آن تجربه قرنطینه، لزوم توجه هرچه بیشتر به طراحی فضاهایی که پاسخگوی نیازهای فیزیولوژیکی و روان‌شناختی انسان‌ها باشد و محیطی تاب‌آور خلق نماید را بر همگان ثابت نمود. چراکه متاسفانه، امروزه با افول کیفیت معماری خانه‌ها، خانه به فضای بسته‌ و بی‌کیفیتی تبدیل شده که هیچ‌گونه ظرفیت زیستی و تاب‌آوری ندارد. بر این اساس پژوهش حاضر، با توجه به اهمیت و هدفی که دارد از نوع کاربردی و با رویکردی توصیفی_ تحلیلی، و با تکیه بر مطالعات اسنادی، به بازشناسانی برخی پتانسیل‌ها و پارادایم‌های معماری سنتی ایران و ژاپن، برای دست‌یابی به الگویی موفق با کیفیت زیست‌پذیری بالا و پاسخده به نیازهای انسانی، پرداخته است. و به این نتیجه رسیده که با وجود مشکل جمعیت در شهرها و راه‌کار انبوه‌سازی، می‌توان با الهام از الگوهای موفق پاسخده به نیازهای انسانی و تلفیق آن‌ها با تکنولوژی، محیط‌هایی چند عملکردی و خانه‌هایی با کیفیت‌فضایی بالا و تاب‌آور، خلق نمود.
کلمات کلیدی : بازشناسانی محیط‌های پاسخده تاب‌آوری قرنطینه سبک‌زندگی فضاهای چند عملکردی.