اثربخشی مداخله مبتنی بر پذیرش و تعهد بر خودناتوان سازی دانش آموزان متوسطه

امید ابراهیمی¹ دل آرام محمدی²

1) دکترای تخصصی روانشناسی تربیتی، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران. (دانشجوی حقوق، دانشگاه پیام نور تبریز).
2) دکترای تخصصی روانشناسی تربیتی، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران.

محل انتشار : اولین همایش بین المللی و دومین همایش ملی روان‌شناسی و دین(cpruma.ir)
چکیده :
پژوهش حاضر با هدف بررسی تاثیر مداخله مبتنی بر پذیرش و تعهد بر خودناتوان سازی دانش آموزان پسردوره اول متوسطه انجام گرفت. این پژوهش از نوع مطالعه نیمه آزمایشی با پیش آزمون و پس آزمون و دارای گروه کنترل بود. جامعه آماری پژوهش، کلیه دانش اموزان پسر دوره اول متوسطه مدارس ناحیه 4 شهر تبریز بود. برای انتخاب نمونه، با استفاده از نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای ابتدا دو مدرسه دوره اول متوسطه بصورت تصادفی انتخاب شد. سپس از هر مدرسه از میان کلاسهای هشتم و نهم، دو کلاس بصورت تصادفی انتخاب و در مرحله بعد، یک آزمون سرندی جهت شناسایی افراد با خودناتوان سازی تحصیلی بالا انجام گرفت. از میان افراد سرند شده در هر مدرسه 20 دانش آموز بصورت تصادفی برای گروه آزمایش و 20 دانش اموز برای گروه گواه جهت اجرای پژوهش انتخاب شد. هر دو گروه در سه مرحله ی پیش از مداخله، پس از مداخله و سه ماه بعد از مداخله به مقیاس خودناتوان سازی پاسخ دادند. داده ها با استفاده از روش تحلیل واریانس مختلط در SPSS24 مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج پژوهش نشان داد، برنامه آموزش پذیرش و تعهد بر مولفه های خودناتوان سازی دانش آموزان اثر بخش است و اثر مداخله در مرحله پیگیری پایدار بوده است. بر اساس یافته ها، آموزش پذیرش و تعهد می تواند با بهبود خودناتوان¬سازی، وضعیت تحصیلی دانش آموزان دوره متوسطه را بهبود بخشد و آنها را بجای استفاده از مکانیسم های غیر موثر مانند عذرتراشی، در مقابل چالش های تحصیلی توانمند کند.
کلمات کلیدی : آموزش پذیرش و تعهد خودناتوان سازی دانش اموزان متوسطه.