شناسایی و اولویت‌بندی چالش‌های پیش‌روی اشاعه و پذیرش نوآوری‌های مبتنی بر هوش مصنوعی در بخش کشاورزی در جمهوری اسلامی ایران

فائزه پناهی¹ فرهاد نظری زاده²

1) دانشجوی دکتری آینده‌پژوهی دانشگاه غیرانتفاعی ایوانکی،
2) استادیار دانشگاه مالک اشتر، تهران، ایران

محل انتشار : ششمین کنگره بین المللی توسعه کشاورزی، منابع طبیعی، محیط زیست و گردشگری ایران(6icsda.ir)
چکیده :
با توجه به رشد سریع جمعیت نیاز به تأمین مواد غذایی و به‌تبع آن گسترش فعالیت‌های صنعت کشاورزی هر روز در حال افزایش است. مشخص است که روش‌های سنتی کشاورزی پاسخگوی این میزان از تقاضا نخواهند بود و صنعت کشاورزی نیازمند بهره‌گیری از نوآوری‌های هست که علاوه بر افزایش میزان بهره‌وری فعالیت‌های کشاورزی پاسخگوی میزان نیاز جمعیت امروز به فرآورده‌های کشاورزی باشد. در این میان نوآوری‌های مبتنی بر هوش مصنوعی می‌تواند نقش اثرگذاری بر میزان بهره‌وری فعالیت‌های کشاورزی داشته باشد. اشاعه و پذیرش نوآوری‌های مبتنی بر هوش مصنوعی بخش مهمی از فرآیند استقرار این نوآوری‌ها را به خود اختصاص می‌دهد اما معمولاً ورود هر نوآوری در یک نظام اجتماعی با موانع و محدودیت‌های مختلفی روبرو شده و نمی‌توان انتظار داشت که الزاماً با پذیرش و استفاده سریع همراه گردد. بنابراین پژوهش حاضر با هدف شناسایی چالش‌های پیش‌روی اشاعه و پذیرش نوآوری‌های مبتنی بر هوش مصنوعی در بخش کشاورزی در جمهوری اسلامی ایران طراحی و اجرا شده است.برای حصول این هدف یافته‌های پژوهش با در نظر داشتن نظریه پذیرش نوآوری راجرز از 17 نفر از خبرگانی که قرابت بیشتری با اهداف پژوهش داشتند با روش دلفی نظرسنجی شد و «قیمت بالای غیرمنطقی»؛ «عدم توانایی کشاورز در برآورد هزینه‌های اولیه استفاده از نوآوری‌های هوش مصنوعی»؛ «عدم توانایی کشاورزان در تعیین قیمت نهایی محصولی که در فرایند تولید آن از هوش استفاده‌شده«؛ «چالش‌های سرمایه‌گذاری در نوآوری‌های هوش‌محور» و«فقدان مدیران کشاورزی آگاه» چالش اساسی برای پذیرش و اشاعه نوآوری‌های مبتنی بر هوش مصنوعی شناسایی شد.
کلمات کلیدی : پذیرش نوآوری نظریه راجرز اشاعه نوآوری هوش مصنوعی