بررسی الگوی انتقال بين حوضه ای آب و تاثیر آن بر امنیت ملی (مطالعه موردی انتقال آب دریای خزر به فلات مرکزی)

کاوه فرهادی¹ صمد قائم پناه²

1) مدرس گروه معارف اسلامی،واحد شهرقدس،دانشگاه آزاد اسلامی،شهرقدس،ایران
2) گروه علوم سیاسی و روابط بین الملل واحد تاکستان،دانشگاه آزاد اسلامی،تاکستان،ایران

محل انتشار : ششمین کنگره بین المللی توسعه کشاورزی، منابع طبیعی، محیط زیست و گردشگری ایران(6icsda.ir)
چکیده :
تغییرات آب و هوایی، رشد جمعیت و فشارهای محیطی، چالش هایی را برای مدیریت منابع آب ایجاد میکند. پیش بینی می شود که بسیاری از کشورها، مانند ایران که بر روی کمربند خشک و نیمه خشک قرار دارد در سالهای آتی دچار چالش های اساسی در حوزه تقسیم منابع آبی شود، از این رو مدیریت صحیح منابع آبی مساله ای ضروری و حائز اهمیت می باشد بطوری که مدیریت نادرست منابع آب، سبب خشک شدن تالاب‌ها و سفره‌های آب زیرزمینی زیادی می‌شود و این فرایند می تواند در ایجاد بحران نقش آفرین باشد. یکی از راه حل هایی که امروزه برای رفع معضلات و مشکلات آبی استفاده می شود، بهره گیری از روش انتقال بین حوضه ای (IBT) آب می باشد . اکنون آب صرفا یک کالای اقتصادی برای رفع نیازهای روزمره نیست بلکه در سال های اخبر یه یک مساله امنیتی تبدیل شده است. موضوع مهم و اساسی آن است که در زمان حاضر، با توجه به افزایش سریع جمعیت و نیازهای این جمعیت به منابع آب شیرین، استفاده از روش های سنتی در کشاورزی ،بالا بودن میزان هدر رفت آب در شبکه توزیع و مصرف ، مدیریت ناصحیح منابع آب،جنگل زدایی،تغییر اقلیم و افزایش گازهای گلخانه ای که همگی از مولفه های تشدید بحران کم آبی می باشد.یک چالش اصلی و اساسی در حوزه تهدیدات امنیتی بوجود آمده است. به هر ترتیب این فرضیه به اثبات می رسد که با آسیب شناسی و شناخت اهم مشکلات موجود در زمینه آب و همچنین بررسی راهکارهای موجود در زمینه حل بحران کم آبی و استفاده از تجارب موفق سایر کشورها، ،می توان از روش انتقال بين حوضه ای آب جهت پیشگیری از بحران کم آبی و تبدیل شدن از یک مساله به مشکل و معضل امنیتی پیشگیری کرد.
کلمات کلیدی : انتقال بین حوضه ای امنیت ملی خزر فلات مرکزی