حکمت آب در معماری اسلامی

نسیم اشرافی¹ طیبه حیدری²

1) دکترای معماری،واحدپردیس،دانشگاه ازاداسلامی،پردیس
2) دانشجوی دکتری معماری، دانشگاه ازاداسلامی،پردیس ،ایران

محل انتشار : دومین کنفرانس بین المللی معماری، عمران،شهرسازی،محیط زیست و افق های هنر اسلامی در بیانیه گام دوم انقلاب(2icacu.ir)
چکیده :
آب به عنوان مایة حیات و زندگی اهمیتی فوق العاده در دیدگاهها، فرهنگها و اساطیر دنیا داشته و نقش آن فراتر از نقش عملکردی به مثابة نمادی از پاکی، زایش و زیبایی مورد توجه قرار گرفته است. لذا آب به عاملی در جهت سکون، تطهیر و آرامش بدل می شود و در معماری انواع بناها وارد می شود که بارزترین حضور آن را در مساجد و باغها شاهد هستیم. در پژوهش حاضر به بررسی و اهمیت و حکمت استفاده از آب در معماری اسلامی و نگاهی به حضور اب در مساجد و باغها می اندازیم. روش پژوهش حاضر روش تحقیق تاریخی تفسیری می باشد بر این اساس با بهره گیری از منابع تاریخی و منابع اسنادی و جمع آوری اطلاعات از منابع کتابخانه ای به مطالعه موضوع پژوهش پرداخته خواهد شد. استفاده از آب در مساجد به صور مختلف برای تطهیر، وضو و نیز جنبة نمادین و زیبایی شناسانه آن بسیار قابل توجه می باشد. در مورد باغهای ایرانی نیز راهکارهایی نظیر احداث باغها در زمينهاي شيبدار، ايجاد پلكان در مسير آب، استفاده از جريان ملايم آب در کنار جریان تند و پر سر و صدای آن و به طورکلی استفاده از آب جاري در چهار باغها ، جويبارها و جويهاي كم شيب و مارپيچي هواي باغ را مطبوع و دلپذير مي ساخت و زیبایی آن را چند برابر میکرد.
کلمات کلیدی : حکمت آب مساجد باغ های ایرانی معماری اسلامی