بازشناسی تحول تزیینات معماری در دوره پهلوی اول در شیراز در جهت بهسازی آثار تاریخی این دوره (نمونه موردی: عمارت شاپوری)

مریم شیروانی¹

1) استادیار, عضو هیئت علمی گروه مرمت، دانشگاه هنر شیراز, ایران.

محل انتشار : دومین کنفرانس بین المللی معماری، عمران،شهرسازی،محیط زیست و افق های هنر اسلامی در بیانیه گام دوم انقلاب(2icacu.ir)
چکیده :
دوران پهلوی اول از دوران های مهم وتاثیرگذار در تغییر معماری سنتی ایران و تاثیر معماری مدرن بر آن است. در این دوره، در تزیینات و معماری بناها تغییرات شگرفی ایجاد گردید. هنرهایی که عمری طولانی در ایران داشتند به واسطه ارتباط با دولت های غربی متحول شدند و تغییرات زیادی در این زمینه ایجاد گردید. در شهر شیراز نیز تغییرات ایجاد شده در معماری تاثیر زیادی گذاشت. در این شهر بناهای زیادی در عصر پهلوی ساخته شدند و عمارت شاپوری یکی از این بناهاست که در دوره پهلوی اول ساخته شده است. هدف از انجام این پژوهش بررسی معماری عصر پهلوی اول با شناخت ساختار کالبدی و تزیینات عمارت شاپوری است. سوالات مطرح شده عبارتند از اینکه آیا تغییرات فرهنگی ایجاد شده در ساختار معماری بنا تغییرات ایجاد کرده و طراحی تزیینات در بنا چگونه اند، طراحی آن ها بر اساس کدام دیدگاه شکل گرفته است و انواع این تزیینات کدامند. روش پژوهش به صورت توصیفی تحلیلی است. یافته های تحقیق بیان می دارد که معماری عمارت شاپوری بر اساس سبک نئوکلاسیک شکل گرفته و تغییرات در ساختار داخلی بنا در راستا عوامل فرهنگی و تکنولوژیک است. تزیینات نیز بر اساس نگرش باستان گرایی و تلفیق عناصر بومی و بیگانه است که یادآور شکوه و جلال معماری عصر باستان است. از انواع تزیینات ایرانی همانند گچبری، نقاشی دیواری، آجرکاری، تزیینات چوبی و شیشه های رنگی استفاده گردیده است که همگی در ساختار ظاهری تغییرات زیادی را با تزیینات معماری عصر قاجار شامل می شوند.
کلمات کلیدی : معماری تزیینات پهلوی شاپوری شیراز