بستر سازی کالبدی محیطی مطلوب برای افراد دارای ناتوانی جسمی و حرکتی متناسب با نیازهای حرکتی آنان

زهرا موسوی¹ فرزانه یزدان شناس² فریبا یزدان شناس³ بیژن یزدان شناس⁴ محسن عزیزنژاد⁵

1) مهندس راه و ساختمان،شهرداری شیراز،
2) مهندس راه و ساختمان،شهرداری شیراز،
3) کارشناس تربیت بدنی بانوان، شهرداری شیراز،
4) کارشناس امور اداری و بازنشستگان، شهرداری شیراز،
5) کارشناس تربیت بدنی، شهرداری شیراز،

محل انتشار : دومین کنفرانس بین المللی معماری، عمران،شهرسازی،محیط زیست و افق های هنر اسلامی در بیانیه گام دوم انقلاب(2icacu.ir)
چکیده :
محیط شهری فضای زندگی روزمره شهروندان است. این محیط در وهله اول باید توانایی پذیرش افراد و تامین خدمات رفاهی و آسایش تمام اقشار جامعه را داشته باشد. خلاف این امر نشان از عدم توانایی و نامناسب بودن محیط شهری با افراد جامعه می باشد لذا از طریق مناسب سازی محیط شهری، کلیه افراد جامعه به ویژه معلولین و افراد ناتوان امکان دسترسی به محیط و فضای شهری و فعالیت در عرصه های مختلف زندگی را که حق طبیعی و شرط لازم برای زندگی اجتماعی انسانهاست، خواهند داشت. این امر برای افراد معلول از حساسیت و اهمیت بیشتری برخوردار است. در محیط شهری گاه یک پله، یک گذرگاه باریک در شهر، یک مانع یا حتی یک سطح و کف خاکی مانع از خروج معلولین و ناتوانان جسمی و حرکتی از منزل شده که از دیدگاه اجتماعی و جامعه شناسی مانع استفاده آنها از امکانات و امتیازات فردی و اجتماعیشان در جامعه می گردد. بنابراین نامناسب بودن فضاهای شهری و عدم انطباق آنها با نیازها و خواسته های معلولین جسمی و حرکتی جامعه علاوه بر انزوای اجتماعی باعث زیانهای اجتماعی و اقتصادی زیادی برای آنها می گردد. این پژوهش با هدف بررسی خصوصیت (کاراکتر)، تداوم، محصوریت، کیفیت عرصه همگانی، سهولت حرکت، خوانایی، انعطاف‌پذیری و تنوع و با روش این تحقیق توصیفی- تحلیلی می باشد. بدین صورت که در ابتدا با استفاده از مطالعات کتابخانه ای، اصول و معیارهای محیط های شهری بدون مانع برای حرکت معلولین بررسی شد و پس از آن با برداشت میدانی و بازدید از محله و مصاحبه با استفاده کنندگان از فضا و افراد دارای ناتوانی جسمی-حرکتی به ارزیابی وضع موجود پرداخته تا بتوان با دیدی آینده نگرانه ملزومات اصلی که در الگوهای توسعه شهری در جهت مناسب سازی فضاي شهري و حل مشکلات افراد ناتوان جسمی و حرکتی راه کارهای مناسب از جمله رعایت استانداردهاومعیارهای عملکردی در طراحی معابر، مراکز تجاری،مراکز ادارات دولتی،بانکها،وسایرارایه گردد.
کلمات کلیدی : محیط شهری افراد ناتوان جسمی و حرکتی شهروندان مطلوب و مناسب نیازها.