مطالعه‌ی نشانه معناشناسی تايپوگرافی‌های عامه‌پسند در ايران

آرینا محمودی¹ علی جواهر²

1) دانشجوی کارشناسی ارشد ارتباط تصویری، مؤسسه آموزش عالی نبی اکرم (ص) -
2) عضو هیأت علمی گروه ارتباط تصویری، مؤسسه آموزش عالی اسوه -

محل انتشار : دومین کنفرانس بین المللی معماری، عمران،شهرسازی،محیط زیست و افق های هنر اسلامی در بیانیه گام دوم انقلاب(2icacu.ir)
چکیده :
فرهنگ‌عامه در آفرینش بسیاری از آثار هنری، الهام‌بخش هنرمندان بوده و شاهکارهایی در شعر، موسیقی، نقاشی، مجسمه‌سازی و تایپوگرافی با الهام پذیرفتن از آثار محلی و فولکلور در این سرزمین پدید آمده و جاودان گشته‌اند. این نوشتار در نظر دارد به اساسی‌ترین عامل اشاعه تایپوگرافی‌های عامه‌پسند اشاره کند و از طریق شناخت و بررسی باورهای مردم نسبت به برخی مسائل با استفاده از رویکرد نشانه معناشناسی، به ثبت و ضبط این باورها به‌عنوان فرهنگی ناب بپردازد. اهدافی که این پژوهش به دنبال دارد علاوه بر ثبت باورهای گذشتگان، به حضور این باورها و عناصر در هنر تایپوگرافی عامه‌پسند امروز ایران به‌عنوان عنصری تزئینی و معناگرا، به‌ویژه در شکل‌گیری این هنر به صورت تعاملی و کاربردی با توجه به مبانی معناشناسی می‌پردازد. مهم‌ترین هدف این پژوهش دستیابی به یک رویکرد نوین در تحلیل تایپوگرافی‌های عامه‌پسند است که بر اساس آن ابعاد حسی و ادراکی، عاطفی، معناشناختی، زیبایی‌شناختی، کاربردی، ارتباطی و تعاملی تایپوگرافی‌های عامه‌پسند موردتوجه قرار می‌گیرند. در این پژوهش ابتدا با تحلیل برخی عوامل و مؤلفه‌های ساختاری مؤثر در جریان تولید معنا در تایپوگرافی‌های عامه‌پسند، پرداخته شده است و روش تحقیق به صورت کیفی و از لحاظ ماهیت توصیفی - تحلیلی بوده و روش گردآوری اطلاعات به صورت کتابخانه‌ای شامل اسناد چاپی، فیش‌برداری و منابع آرشیوی است. ضمن تعریف و شرح برخی از مهم‌ترین ویژگی‌های هنر عامه به مسئله جایگاه تایپوگرافی در هنر عامه بر اساس معناشناسی پرداخته است.
کلمات کلیدی : نشانه معناشناسی تایپوگرافی تایپوگرافی عامه‌پسند فرهنگ عامه