فضاي کالبدي به مثابه زمین بازی؛ راهبردهای طراحی فضاهای بازی محور جهت ارتقاء و رشد خلاقیت کودکان

عبدالرحمان کدخداصالحی¹ فواد خرمی² زانیار فیض الهی³

1) کارشناسی ارشد معماری گرایش طراحی فضاهای آموزشی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد مهاباد،ایران-
2) دانشجوی دکترای معماری، عضو هیات علمی دانشگاه آزاد اسلامی مهاباد، ایران-
3) کارشناس ارشد معماری دانشگاه پیام نور مرکز تهران شرق، ایران-

محل انتشار : دومین کنفرانس بین المللی معماری، عمران،شهرسازی،محیط زیست و افق های هنر اسلامی در بیانیه گام دوم انقلاب(2icacu.ir)
چکیده :
امروزه با کمرنگ شدن فضاهای بازی در سطح شهر و حتی نبود فضای بازی متناسب با توانایی های کودکان در سطح مدارس، مسئله ی رشد جنبه های مختلف شناختی ، عاطفی، جسمی و اجتماعی کودکان به مخاطره افتاده است. لذا توجه کردن به مسئله ی بازی از الزامات رشد خلاقیت کودکان می باشد تا شرایط کودکی کردن فراهم باشد. شرایطی که کودک قادر باشد در قالب بازی های کودکانه جستن و یافتن را تجربه کرده و تنوع، پیچیدگی، پویایی، رشد و حرکت رو به جلو را به نمایش بگذارد. در این میان یادگیری بازی محور به عنوان یکی از شیوه های نوین یادگیری، با عنایت به ارزش های گونه گون بازی در رشد کودک، بازی را به عنوان ابزار کسب تجربه و یادگیری معرفی می کند. در این تحقیق به مقوله ی یادگیری از طریق بازی برای رشد و ارتقاء خلاقیت کودکان در حوزه ی عملی به آن پرداخته شده است. در مطالعه حاضر فرض این است که فضای بازی در مدارس، محیط را به ابزار مؤثری برای یادگیری تبدیل می کند مسأله اینجاست که چه کیفیت هایی از فضای بازی در معماریِ فضاهای یادگیری، موجب رشد و ارتقاء خلاقیت کودکان خواهند شد؟ یا چه قابلیتی از فضای بازی محور می تواند باعث رشد خلاقیت گردد؟ این تحقیق مبتنی بر روش توصیفی- تحلیلی بوده که با بررسی مبانی نظری رویکرد مورد مطالعه، سابقه ی موضوع و تحلیل نمونه مدارس موفق بازی محور سعی می کند راهبردهای طراحی مناسب برای رشد خلاقیت را پیشنهاد دهد. یافته ها نشان مي دهد كه غالب محيط هاي بازي بيروني در مدارس ایرانی بر نقش تأمين فضاهايي براي تمرين هاي بدني تأكيد مي ورزند. در حالی که فضاهای بازی محور در مدارس خارج از کشور در وهله نخست به برقراري ويژگي هاي محيطي مناسب و ايمن در جهت تقويت رشد كودك در حوزه هاي چهارگانه جسمی، عاطفی، اجتماعي و شناختي مي پردازند. در نهایت بر این اساس كه كودك خلاقيتي طبيعي و توانايي و علاقه اي دروني براي يادگيري دارد و بازي همان چيزي است كه اين قابليت ها را به ظهور ميرساند.
کلمات کلیدی : فضای بازی محور مدرسه خلاقیت رشد یادگیری