بررسی قابلیت تجمع¬زیستی فلزات¬سنگین کبالت و وانادیم در دوکفه¬ای Saccostrea cucullata در سواحل جزر و مدی چابهار

ساحل پاکزاد توچایی¹ فاطمه عین الهی پیر²

1) عضو هیأت علمی پژوهشگاه زابل، پژوهشکده تالاب بین المللی هامون، گروه پژوهشی اکوسیستم های طبیعی
2) عضو هیأت علمی دانشگاه زابل، دانشکده منابع طبیعی،‌ گروه محیط زیست

محل انتشار : دومین کنفرانس بین المللی معماری، عمران،شهرسازی،محیط زیست و افق های هنر اسلامی در بیانیه گام دوم انقلاب(2icacu.ir)
چکیده :
آلودگی فلزات سنگین به ویژه در اکوسیستم¬های دریایی از مهم¬ترین مسائل محیط¬زیستی به شمار می¬آید. با توجه به روند رو به توسعه سواحل چابهار و لزوم بررسی وضعیت سلامت این اکوسیستم، غلظت فلزات کبالت و وانادیم در رسوبات و امکان استفاده از صدف دوکفه¬ای Saccostrea cucullata به عنوان گونه دیده¬بان بررسی شد. نمونه-برداری از رسوبات و دوکفه¬ای در هنگام جزر و از پنج ایستگاه گواتر، بریس، رمین، شهیدبهشتی و تیس انجام شد. پس از آماده¬سازی نمونه¬ها، غلظت فلزات کبالت و وانادیم به روش جذب اتمی سنجش گردید. غلظت فلز کبالت در رسوب، بافت سخت و نرم صدف به ترتیب ۲۴/۲۵ – ۵۱/۳۸، ۱۳/۱ – ۲۳/۲ و ۲۵/۰ – ۴۱/۰ g/g dwµ اندازه¬گیری شد. فلز وانادیم نیز با مقادیر ۲۴/۲۵ – ۵۱/۳۸، ۱۳/۱ – ۲۳/۲ و ۲۵/۰ – ۴۱/۰ g/g dwµ به ترتیب در رسوب، بافت سخت و نرم صدف به دست آمد. نتایج مطالعه حاضر تفاوت معنی¬داری در بین غلظت فلزات ایستگاه¬های مختلف نشان داد. بطوریکه ایستگاه شهید بهشتی دارای بیشترین غلظت فلزات در رسوبات و بافت¬های صدف بود. همچنین ارتباط بین غلظت فلزات کبالت و وانادیم با مقادیر ۹۹/۰ R2 = و ۹۵/۰ R2 = در بین بافت سخت و رسوبات منطقه معنی¬دار بود. بر اساس نتایج حاصل، دوکفه¬ای S. cucullata قابلیت تجمع فلزات کبالت و وانادیم را داشته و پوسته صدف می¬تواند به عنوان شاخص زیستی این عناصر به کار رود.
کلمات کلیدی : گونه دیده¬بان پایش¬زیستی دوکفه¬ای رسوبات.